306 / 485
TBB Dergisi 2013 (109)
Ülkü HALATÇI ULUSOY
305
redilmemiş adalar, adaların silahlandırılması, karasularının genişliği,
hava sahası ve buna bağlı sorunlar, kıtasahanlığı ve münhasır ekono-
mik bölge Ege Denizi’nde çözüm bekleyen sorunlar olarak karşımıza
çıkmaktadır.
2
Bütün bu sorunlara rağmen İki NATO müttefiki olan Yunanistan
ve Türkiye arasında en azından belli süredir suların durulduğu bir dö-
neme girilmiştir. Bunun nedeni de bir süredir iki ülke arasında devam
eden istikşafi görüşmelerdir.
3
Dışişleri Bakanlığı’nın çok önem verdiği
ve üzerinde hassasiyetle durduğu 2002 yılında başlayan bu görüşme-
ler gizli nitelikte olup 55.si 9 Eylül 2013’te gerçekleştirilmiştir. Günü-
müze kadar toplam 55 defa gerçekleştirilen bu temaslardan henüz bir
sonuç alınamasa da Ekim 2013 itibariyle son 3 ay içerisinde Ege Hava
Sahası’nda herhangi bir gerilim yaşanmamıştır. Ayrıca muharip deniz
güçleri de denizde karşı karşıya gelmemiştir.
4
Bu görüşmelerin içeri-
ği bilenemese de bu konuda 6 Ağustos 2013’te TBMM’ye sevk edilen
“Türkiye ile Yunanistan Hükümeti Arasında Denizcilik Alanında İş-
birliğine İlişkin Kanun Tasarısı” bize bir ipucu vermektedir. Bu Kanun,
iki ülke arasında deniz ticareti ve turizm alanında işbirliğine ilişkin
önemli düzenlemeler içermektedir.
5
Barışçıl nitelikteki bu girişimler,
Yunan jetlerinin Türk jetlerine yönelik tacizlerini durdurmuştur.
6
2
Kurumahmut
, Ege Denizi’ndeki sorunları,
Temel Sorun
(egemenliği devredilmemiş
adalar),
Ana Sorunlar
(karasuları sorunu, kıtasahanlığı ve münhasır ekonomik böl-
ge, hava sahası sorunları, askerden arındırılmış adalar sorunu) ve
diğer sorunlar
(arama ve kurtarma sahalarının sınırlandırılması) olarak sınıflandırarak bunları
hangi devletin uyuşmazlık konusu olarak kabul ettiğini belirtmiştir. Bkz. KURU-
MAHMUT, Ali; YAYCI, Cihat, Temel Deniz Hukuku: Savaş ve Barış Dönemi, De-
niz Basımevi Müdürlüğü, İstanbul, 2011, s.135. Ayrıca bkz. VAN DYKE, Jon M.,
“
An Analysis of theAegeanDisputes Under International Law”,
Ocean Development&
International Law, Vol:36, 2005, s.63.
3
Ayrıntılı olarak bkz.
http://www.mfa.gov.tr/turkiye-yunanistan-siyasi-iliskileri.tr.mfa. (21.10.2013)
4
2011 yılı itibariyle son beş yıl içinde bir Türk pilotunun doğrudan Yunan
askerlerinin açtığı ateşle, iki Yunan pilotunun çarpışma neticesinde, iki Yunan ve
bir Türk pilotun ise eğitim uçuşlarındaki kaza neticesinde hayatını kaybettiği dü-
şünüldüğünde bunun ne kadar önemli bir gelişme olduğu daha iyi anlaşılacaktır.
Bkz. “
Türkiye ve Yunanistan: Ege’deki Anlaşmazlığı Çözmenin Zamanı
”, International
CrisisGroup, Avrupa Brifingi No:64, İstanbul/Atina/Brüksel, 19 Temmuz 2011,
s.10.
5
http://web.tbmm.gov.tr/gelenkagitlar/metinler/235759.pdf.(18.10.2013)
6
En son 11 Temmuz’da Sisam Adası’nın kuzey batısında, Ege uluslararası hava
sahasında eğitim uçuşu gerçekleştiren Türk F-16 uçağına, Yunanistan’ın Limni
Adası’ndan kalkan F-16 uçakları tarafından, 1 dakika süre ile radar kilidini mu-