TBB Dergisi 109. Sayı

Uluslararası Hukuk Açısından Ege Hava Sahasında Türkiye ve Yunanistan Arasındaki Sorunlar

306

Bu çalışmada güncelliğini her daim koruyan ve günümüzde olum-

lu gelişmelerin yaşandığı Türkiye ve Yunanistan arasındaki hava sa-

hası sorunları, uluslararası hukuk kuralları kapsamında ele alınarak

değerlendirilmiştir. Ege’deki hava sahası sorunları üç temel başlık al-

tında incelenmiştir. İlki, ulusal hava sahasının sınırı/genişliği sorunu;

ikincisi, teknik bir konu olan FIR (uçuş bilgi bölgesi) sorunu, üçün-

cüsü de NATO kapsamında hava kontrol sahaları sorunudur.

Mevcut

diğer sorunlar çalışmanın kapsamı dışında tutulmuştur. Bu sorunlar

değerlendirilmeden önce konuya ilişkin uluslararası hukuk kuralları

ile Yunanistan ve Türkiye’nin ulusal düzenleme ve uygulamalarının

incelenmesi gerekmektedir.

I. Türkiye ve Yunanistan Arasındaki Hava Sorunlarında

Uygulanabilir Uluslararası Hukuk Kuralları

Hava hukuku denildiğinde hava sahası ve ondan yararlanma ile

ilgili bütün hukuk kuralları anlaşılmaktadır. Daha kapsamlı bir ifade

ile hava hukuku kavramı içine, kısaca havacılık adıyla anılan havada

ulaşım ve ona bağlı ilişkileri inceleyen kurallardan başka, havadan ses

ve elektrik dalgalarını aktaran telsiz telgraf-telefon, radyo ve televiz-

yon gibi her türlü iletişim ve haberleşme yöntemlerine ilişkin kurallar

ile meteoroloji kuralları da girmektedir.

Dar anlamda hava hukuku

ise, sadece havacılık ile sınırlı hukuk kurallarını kapsamaktadır.

Hava sahasının hukuki statüsü konusunda çeşitli görüşler ileri sü-

rülmüştür. Bir görüşe göre, hava sahası açık denizler gibi uluslararası

hafaza etmek suretiyle tacizde bulunulmuştur. Yılın ilk 6 ayında Yunan jetleri,

Türk jetlerine, 67 defa tacizde bulunmuştur. Ayda ortalama 10’un üzerinde jet

tacizinin yaşandığı bir süreçte, 11 Temmuz’dan (2013) bugüne kadar iki ülkenin

jetleri arasında hiç bir gerilimli durumun olmaması dikkat çekmiştir. Ege Deni-

zi’ndeki Türk karasularına yönelik Yunanistan’ın ihlali ise, en son 30 Haziran’da

yaşanmıştır. Son iki aylık dönem içinde Ege Denizi’nde havada ve denizde mu-

harip unsurlar arasında bir sorun yaşanmaması, iki ülke arasında Ege’de barışın

tesisi ve işbirliği konusunda kamuoyuna duyurulmayan önemli bir mutabakata

varıldığı izlenimine neden olmuştur.

pismasidurdu/gundem/detay/1759941/default.htm. (10.10.2013)

Benzer yönde bkz. SYRIGOS, Angelos, M., TheStatus of theAegeanSeaAccording-

to International Law, Sakkoulas, Athens, 1997, s.16.

AKİPEK, Ö.İlhan, Hava Sahasının Devletler Hukuku Bakımından Durumu,

AÜHF Yayını, Ankara, 1959, s.5.

PAZARCI, Hüseyin, Uluslararası Hukuk Dersleri: II. Kitap, Turhan Kitabevi, An-

kara, 1999, s.437.