414 / 485
TBB Dergisi 2013 (109)
Tunay KÖKSAL
413
“İnşaat sözleşmesi, ivazlı bir sözleşme olup; müteahhit, eserin in-
şaasını ivazsız yüklenmişse, inşaat sözleşmesinden söz edilemez. Böy-
le bir durumda ortada vekalet sözleşmesinin mi yoksa inşaat sözleş-
mesi benzeri isimsiz bir sözleşmenin mi olacağı tartışmalıdır. Sorun,
olayın somut özelliklerine göre çözümlenmeli ve şüphe halinde ise
“isimsiz (karma) sözleşme” olduğu kabul edilmelidir”
10
.
“İnşaat sözleşmesi niteliği itibariyle ani edimli bir sözleşme ol-
makla birlikte, bazı yönlerden sürekli sözleşme benzeri bir sözleşme
görünümü vermektedir. Zira, uzun süreli inşaat sözleşmelerinde mü-
teahhidin borçlandığı edim, sürekli edimlere benzemektedir”
11
.
“İnşaat sözleşmesi tarafların kararlaştırdıkları hüküm ve şartları
içeren “ferdi sözleşme” niteliğinde düzenlenir. Ancak, büyük inşaat
işlerini konu eden inşaat sözleşmelerinde, sözleşmenin (FIDIC Tip
Sözleşmeleri ve Şartnameleri gibi) genel işlem şartlarını içerdiği de
görülmektedir”
12
.
3. İnşaat Sözleşmesinin Unsurları
“İnşaat sözleşmesinin en tipik unsuru, bir inşa eseri meydana ge-
tirme unsurudur. İnşaat sözleşmesinin konusunu oluşturan inşa eseri,
genellikle taşınmaz eser niteliğindeyken, istisna sözleşmesinin konu-
sunu oluşturan “eser” ilke olarak taşınır eser niteliğindedir”
13
.
“İnsan veya hayvan gibi canlıların barınmalarına veya diğer ihti-
yaçların giderilmesine, eşya gibi cansız şeylerin saklanmasına veya ko-
nulmasına ayrılmış, toprakla doğrudan doğruya veya dolaylı bağlantı-
sı olan yapı eserlerine “inşaat” denilmektedir. İnşaat, maddi nitelikteki
her türlü yapı eserini ifade eder”
14
. “Yapının az veya çok, doğrudan
doğruya veya dolaylı olarak toprak ile bağlantılı olması gerekir”
15
.
“İnşaat (yapı) kavramı, İmar Kanununun “Tanımlar” başlığını ta-
şıyan 5’inci maddesinde tanımlanmıştır. Adı geçen maddeye göre “ya-
pılar (inşaatlar), karada ve suda, sürekli veya geçici, resmi ve özel yer
10
Eren, a.g.e.,s.52.
11
Eren,a.g.e., s.52.
12
Eren,a.g.e.,s.53.
13
Aydın ZEVKLİLER: İmar Kurallarına Aykırı ve Zarar Verici İnşaat, Ankara, 1982,
s.136-137.
14
Eren,a.g.e., s.53
15
Eren, a.g.e.,s.54.