416 / 485
TBB Dergisi 2013 (109)
Tunay KÖKSAL
415
4. İnşaat Süresince İş Sahibi ile Müteahhit ve Alt Müteahhitler
(Taşeronlar) Arasındaki İlişkiler
a. İş Sahibi – Müteahhit İlişkisi
“İş sahibi, inşaa eserinin meydana getirilmesi aşamasında müte-
ahhide dolaylı veya dolaysız çeşitli talimatlar verebilir. Bu talimatlar,
bizzat inşa eserinin kendisine ilişkin olabileceği gibi, bunun meydana
getirilme tarzına da ilişkin olabilir. Ayrıca, iş sahibi müteahhide, inşa-
atta kullanılacak malzeme veya alt müteahhit hakkında da talimatlar
verebilir”
22
.
Borçlar Kanunu’nun 356/II’nci maddesine göre, müteahhit borç-
lanmış olduğu inşa eserini şahsen meydana getirmekle veya kendi yö-
netimi altında başkasına yaptırmakla yükümlüdür.
“Borçlanılan edimin müteahhit tarafından şahsen veya onun yö-
netimi altında başkası vasıtasıyla meydana getirilme borcu, inşaat söz-
leşmesinde müteahhidin kişiliğinin, kişisel yetenek ve yeterliliğinin
önem taşıması fikrine dayanmaktadır”
23
.
“Müteahhidin edimi şahsen veya yönetimi altında başkasına yap-
tırma borcunu düzenleyen kanun hükmü, emredici nitelikte bir hü-
küm olmayıp; taraflar bunun aksini kararlaştırabilirler. Örneğin, söz-
leşmede inşa eserinin yapımı işinin tamamının veya bir kısmının alt
müteahhide verilmesi öngörülebileceği gibi, işin alt müteahhide veril-
mesi sözleşmede tamamen veya kısmen yasaklanabilir”
24
.
b. Müteahhit - Alt Müteahhit (Taşeron) İlişkisi
Borçlar Kanununun 356/II’nci maddesine göre, işin niteliği ba-
kımından kişisel yeteneğin önemi yok ise, müteahhit yüklendiği inşa
eserini başkası vasıtasıyla da meydana getirebilir. Bu durumda asıl
müteahhit inşa eserinin tamamını veya bir kısmını alt müteahhite yap-
tırabilir.
22
Fikret Eren: “İnşaat Sözleşmelerinde Müteahhidin Borçları ve Bu Borçların Yerine
Getirilmemesinin Sonuçları”, İnşaat Sözleşmeleri (Ortak Seminer: Ankara, 18-29
Mart 1996, 2.Tıpkı Basım, Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü, Yayın No:381, s.63.
23
Eren,a.g.e.,s. 64.
24
Eren,a.g.e.,s.64.