413 / 485
Uluslararası İnşaat Sözleşmelerinin Hazırlanması ve Uygulanması Süreci
412
Borçlar Kanununun 355’inci maddesine göre “istisna, bir akittir ki
onunla bir taraf (müteahhit), diğer tarafın (iş sahibi) vermeyi taahhüt
eylediği semen mukabilinde bir şey imalini iltizam eder”.
“İnşaat sözleşmesi ile müteahhit, bir inşa (yapı) eseri meydana
getirmeyi taahhüt ederken iş sahibi de bir bedel ödemeyi taahhüt
etmektedir”
5
.
“İnşaat sözleşmesinin taraflarından müteahhit (yüklenici veya ıs-
marlanan), gerçek kişi olabileceği gibi tüzel kişi (anonim, limited veya
kollektif şirket şeklinde bir ticari ortaklık) da olabilir. Hatta müteahhit-
lerin adi ortaklık şeklinde bir araya gelip bir inşaatı birlikte yapmaları
da mümkündür. Adi ortaklık şeklinde oluşturulan bir birlikteliğin uy-
gulamada en çok görülen türleri “joint-venture” (ortak girişim) veya
“konsorsiyum” halleridir”
6
.
“İş sahibine karşı inşaatın tamamını veya bir kısmını yapmayı üst-
lenen kimseye “genel müteahhit” denir. İş sahibi ile genel müteahhit
arasındaki sözleşme bir inşaat sözleşmesi olup; bu sözleşmeye Borçlar
Kanunundaki istisna sözleşmesine ilişkin hükümler uygulanır. Genel
müteahhit, sadece inşaatın yapımını üstlenir. Total müteahhit ise, in-
şaatın yapımı yanında plan ve proje yapımını da üstlenir. İş sahibi de
gerçek veya tüzel kişi olabilir”
7
.
2. İnşaat Sözleşmesinin Özellikleri
“İnşaat sözleşmesi, tam iki tarafa borç yükleyen, ivazlı ve sürekli
sözleşme benzeri bir sözleşmedir. İnşaat sözleşmesi, tam iki tarafa borç
yükleyen bir sözleşme olup; bu sözleşmede tarafların borçlandıkları
asli edimler, sözleşmenin esaslı unsurlarını oluştururlar”.
8
“Müteahhit, belirli bir hizmet edimini üstlenmektedir; bu nedenle
hizmet sözleşmesine benzemektedir. Ayrıca, müteahhit yaptığı eseri,
iş sahibine teslim etmek zorunda olduğundan, bu özelliği de satış söz-
leşmesine yakındır”
9
.
5
Eren,a.g.e., s.50.
6
Eren,a.g.e.,s. 50.
7
Eren, a.g.e., s. 50.
8
Eren,a.g.e., s.51.
9
Eren,a.g.e., s.51.