421 / 485
Uluslararası İnşaat Sözleşmelerinin Hazırlanması ve Uygulanması Süreci
420
borcunun kime ait olacağını taraflar, inşaat sözleşmesinde serbestçe
kararlaştırabilirler. Arsa ve planlar, bu anlamda malzeme sayılmaz.
Olağan inşaat sözleşmesinde, malzemeyi iş sahibi sağlarken, inşaa ese-
rini müteahhit meydana getirir. Buna karşılık, inşaa eseri teslim söz-
leşmesinde, hem malzemeyi sağlayan hem de inşa eserini meydana
getiren müteahhittir. Bununla birlikte, Borçlar Kanununun 357/I ve
357/ II’nci maddeleri ile 356/III’üncü maddelerinden, malzeme sağ-
lama yükümlülüğünün kural olarak iş sahibine ait olduğu anlaşıldı-
ğından dolayı, şüphe halinde müteahhidin malzeme sağlama borcu
reddedilmelidir”
43
.
“Müteahhit sağladığı malzemeden dolayı ayıba ve zapta karşı
tekeffül hükümlerine göre sorumludur. Malzemenin iş sahibi tara-
fından temin edilmesi halinde, müteahhidin bu malzemeye özen gös-
termesi, onu dikkatle kullanıp koruması ve ayıplı malzemeyi tespit
ederek iş sahibine derhal ihbar etmesi gerekir. Ayrıca işin sonunda
malzeme artarsa, müteahhit artan malzemeyi iş sahibine iade etmekle
yükümlüdür”
44
.
“İnşaatta kullanılan malzemeyi sigorta ettirme yükümlülüğü, ilke
olarak iş sahibine aittir. Ancak sözleşmede aksi kararlaştırılmışsa si-
gorta ettirme yükümlülüğü müteahhide ait olabilir. Ayrıca, malzeme-
nin özel bir tehlikeye maruz kaldığı acil hallerde masrafı iş sahibine ait
olmak üzere müteahhidin malzemeyi iş sahibi adına sigorta ettirmesi
gerekmektedir”
45
.
“Müteahhit, iş sahibine malzeme ile ilgili olarak hesap vermek
zorundadır. Taraflar, bu hesap verme yükümlülüğünün ayrıntılarını
sözleşmede belirleyebilirler. Müteahhit iş sonunda iş sahibi tarafından
verilen malzemenin artanını iade etmekle yükümlüdür. Artan malze-
meden kasıt, imal edilen inşa eserinin bütünleyici parçası olmayan her
türlü malzemedir”
46
.
Borçlar Kanununun 357/III’üncü maddesine göre, işin ifası sırasın-
da iş sahibinin sağladığı malzemenin veya verdiği arsanın ayıplı olduğu
anlaşılır veya inşa eserinin gereği gibi veya zamanında icrasını tehlike-
43
Eren, a.g.e, s.69.
44
Eren, a.g.e., s.70.
45
Eren, a.g.e., s.71.
46
Eren, a.g.e.,s.71.