122 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Kumru KILIÇOĞLU YILMAZ
121
rine, kardeş, üstsoy ve altsoyuna, yardım etmediği takdirde yok-
sulluğa düşecek olması halinde verilen nafaka olup, geçici ödeme
gibi, talebin varlığına bağlıdır. Ancak geçici ödemeden farklı ola-
rak hükmedilen yardım nafakasının sonradan değiştirilmesi ya da
kaldırılmasına karar verildiğinde iadesi söz konusu olmayacaktır.
C. İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Hacizden Farkı
İhtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kavramları, yargılama sonrasında
hükmedilen tazminat miktarının tahsilatının teminat altına alınması,
borçlunun sahip olduğu mallarını başkalarına devrinin önlenmesi, bu
önlemeyle, en kötü ihtimalle, verilen tazminat kararı neticesinde, icra
yoluyla ihtiyati tedbir/haciz konulan bu malların satılarak tahsilat
yapılması amacını taşımaktadır. Halbuki, geçici ödemede, madde ge-
rekçesinden de anlaşıldığı üzere “inandırıcı delillerle, uğradığı zararı
ispat etme, zararın giderilmesinin aciliyet gerektirmesi ve ekonomik
durumun bunu gerektirmesi” koşullarının varlığı gerekmekte, dolayı-
sıyla, zararının giderilmesi aciliyet gerektiren tazminat alacaklılarının,
yargılama sonucunu beklemeden, zararının giderilerek, sosyal hayatı-
na devam edebilmesinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Amaç başlığı altında, geçici ödeme kavramının gereksiz olduğu-
nu, ihtiyati haciz ve tedbir gibi alacağı garanti altına alan kavramlar ol-
ması gerekçesiyle eleştiren görüşlerin var olduğuna değinmiştik. İhti-
yati tedbir ve haciz ile geçici ödemenin, amaçları farklı olan kavramlar
olması nedeniyle, eleştirilere katılmamaktayım. Zira geçici ödemenin
amacı, eleştiri gerekçesi olan ”alacağı garanti altına almak” değil, “gi-
derilmesi aciliyet gerektiren zararların yargılama sonunu beklemeden
bir nebze de olsa giderilmesi”dir. İhtiyati tedbir ve ihtiyati haczin ama-
cı verilecek ilamın icra edilmesini garanti etmek olduğu halde, geçici
ödemenin amacı, davadaki haklılığın muhtemel olması halinde, hak-
sız fiil sonucu mağdur olan kişinin ekonomik açıdan güçlüğe düşme-
sini önlemektir.
Her ne kadar kanun yürürlüğe gireli gün itibariyle bir buçuk yıl
olmasına rağmen, verilen bir geçici ödeme kararın yapmış olduğum
araştırmalar neticesinde rastlamamış olsam da, ağır işleyen yargı sis-
teminde, ivedilik arz eden mağduriyetlerinin bir nebze de olsa gideril-
mesi açısından faydalı bir yenilik olduğu düşünüyorum.