192 / 441
TBB Dergisi 2014 (110)
Oytun CANYAŞ
191
da norm çatışmalarını çözmeye yönelik tutarlılık standardı (standart
of coherence)
8
, “ölçme ve dengeleme/weighing and balancing”
9
gibi
yöntemlere yer verilmemiştir. Öte yandan çalışmada klasik yöntemle-
rin hangi anda devreye girebileceğini saptamak bakımından İYUK ve
VUK normları arasındaki ilişkiyi ele alan İYUK m.31/2
10
hükmünün
anlamı da incelenmiştir.
Bu doğrultuda çalışmada ilk olarak, öğreti ve yargı kararlarından
hareketle İYUK ve VUK normları arasındaki çatışma alanları belirlen-
miştir. Daha sonra normlar hiyerarşisinde aynı düzeyde yer alan norm
çatışmalarını klasik yöntemle çözülmesi ele alınmıştır. Çalışmanın son
kısmında ise İYUK ve VUK arasındaki çatışmaların klasik yöntemle
çözümü, İYUK m.31/2 hükmünün anlamından hareketle ortaya ko-
nulmuştur.
1. İYUK VE VUK NORMLARI ARASINDAKİ ÇATIŞMALAR
Vergi yargılaması normları
11
, vergi uyuşmazlıklarının yargısal çö-
zümüne katılan süjelerin uyguladıkları davranış kalıplarıdır. Bilindiği
üzere, vergi yargılaması normlarını düzenleyen temel yasalar Danış-
8
Dworkın norm çatışmalarının çözümünün yargıcın tutarlılık standardı uygula-
masıyla olabileceğini ileri sürmektedir. Dworkın’e göre, ideal yargıç Hercules
(Dworkin’in yarattığı ideal yargıç tipi) somut uyuşmazlığı hukuk etiğine (mora-
lity of law) en iyi uyan ilkelerden hareketle çözümlemelidir. Böylelikle evrensel
olarak en tutarlı çözüme ulaşılacaktır. (Gerard Conway,
“
Conflicts of Competence
Norms in EU Law and the Legal Reasoning of the ECJ”, German Law Journal, Vol.
11, No. 9, 2010, s.981). Bu konuda bkz. Ronald Dworkin, Law’s Empire, Harvard
University Press, 1986, s.228 vd.). Anılan yazar, tutarlılığın muğlak bir kavram
olması noktasında eleştirilmektedir(Conway, s.981).
9
David Martinez Zorrilla, “The Structure Of Conflicts Of Fundamental Legal
Rights”, Law and Philosophy (2011) 30, s.729. Bu yöntemde çatışma koşullara
göre iki normdan birine ağırlık vererek çözülmektedir. Ancak bu yöntemde de
göz ardı edilen norm muhakeme sonucu ortadan kalkmamakta geçerliliğini de-
vam ettirmektedir(Jörg Kammerhofer, Uncertainity in International Law: A Kel-
senian Perspective, Routledge, New York, 2011., s.175).
10
İYUK m.31/2: “Bu Kanun ve yukarıdaki fıkra uyarınca Hukuk Usulü Muhakeme-
leri Kanununa atıfta bulunulan haller saklı kalmak üzere, vergi uyuşmazlıklarının
çözümünde Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri uygulanır”.
11
Vergi yargılaması normlarından oluşan vergi yargılaması hukukunun tanımı için
bkz. Ahmet Kumrulu, Vergi Yargılaması Hukukunun Kuramsal Temelleri, Ço-
ğaltma, Ankara, 1989, s.23; Mualla Öncel/ Ahmet Kumrulu/ Nami Çağan, Vergi
Hukuku, Turhan Kitabevi, 11. Bası, Ankara, 2003, s.5; Yusuf Karakoç, Vergi Yargı-
laması Hukuku, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul, 1995, s.18. Bu konuda ayrıca
bkz. Şerafettin Aksoy, Vergi Yargısı Ve Türk Vergi Yargısı Sistemi, Filiz Kitabevi,
İstanbul, 1990, s.14.