TBB Dergisi 110. Sayı

İdari Yargılama Usulu Kanunu ve Vergi Usul Kanunu Arasındaki Çatışmaların ...

216

SONUÇ

Norm çatışmalarının çözümü hukuk teorisinin en karmaşık konu-

larından biridir. Bu konuda deontik mantığı esas alan çözüm yöntemi,

“weighing and balancing/ölçme ve dengeleme” yöntemi gibi pek çok

yöntem önerilmiştir. Söz konusu yöntemler içerisinde en çok başvu-

rulan yöntem “lex posterior ve lex specialis ilkeleri”ni esas alan yön-

temdir. Klasik yöntem olarak adlandırdığımız bu yöntem çalışmada

ortaya konan sorunun çözümlenmesinde kullanılmıştır.

Pozitif hukukta düzenlenmediği hallerde haklılaştırılması zayıf

temellere dayanan klasik yöntem ilkeleri (lex posterior-lex specialis),

İYUK-VUK’daki yargılama normları arasındaki çatışmaların çözü-

münde kullanılabilmektedir. Ancak bu yöntem, sadece İYUK m.31/2

hükmünün yürürlüğe girdiği 20/1/1982 tarihinden sonra, VUK veya

İYUK’da yapılan değişikliklerin neden olduğu çatışmaların çözümün-

de kullanılabilmektedir. Zira İYUK m.31/2 vergi uyuşmazlıklarının

yargısal yolla çözümünde İYUK-HMK-VUK normları arasında çıkabi-

lecek olası çatışmaları çözümleyen bir çatışma normdur. Bu çerçevede

anılan hükmün yorumundan çıkan sonuç; vergi uyuşmazlıklarının çö-

zümünde öncelikle İYUK ve HMK’ya atıfta bulunulan normların uy-

gulanacağı; VUK’daki yargılama normlarının ancak belirtilen norm-

larda düzenleme bulunmaması halinde dikkate alınacağıdır.

İYUK m.31/2, yürürlüğe girdiği tarih itibariyle vergi uyuşmazlık-

larının yargısal çözümünde doğabilecek norm çatışmalarını çözümle-

miştir. Ancak yasa koyucu, anılan normun yürürlüğe girdiği tarihten

sonra İYUK ve VUK’ta yeni yargılama normları ihdas etmiştir. İşte bu

normların uygulanmasından doğan çatışmaların çözümünde klasik

yöntem olarak adlandırdığımız lex posterior ve lex specailis ilkeleri

devreye girecektir. Bu çerçevede İYUK m.31/2 hükmü yürürlüğe gir-

dikten sonra VUK’da değişiklik yapılmışsa, lex posterior ve lex speca-

ilis ilkeleri gereği VUK’da yer alan yargılama normu uygulanacaktır.

Bazı hallerde ise, İYUK m.31/2 hükmü yürürlüğe girdikten sonra

önce VUK, sonra İYUK’un ilgili normunda değişiklik yapılmıştır. Bu

olasılıkta sonraki tarihli genel norm olan İYUK’da yapılan değişikliğin

bir etkisi olmayacaktır. Başka bir anlatımla, İYUK m.31/2 yürürlüğe

girdikten sonra VUK’da değişiklik yapan norm uygulanmaya devam

edecektir. Zira, sonraki tarihli norm genel norm ile önceki tarihli özel