

TBB Dergisi 2014 (110)
Selin SERT
351
Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmeleri, kısmi süreli iş söz-
leşmelerinin bir türü olduğu için, kısmi süreli çalışanlara uygulanacak
paraya ilişkin bölünebilir menfaatler konusunda da İş Kanununun 13.
maddesi hükmü uygulanacaktır. Yani; kısmi süreli çalışan işçinin üc-
ret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye
göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenecektir. Kısmi süreli işçi, tam
süreli işçiye ödenen asgari ücretin, ikramiyenin çalıştığı süre kadar
kendisine ödenmesi gereken kısmının ödenmesini talep edebilecektir.
İşyerinde yakacak, giyecek veya yemek yardımı gibi işçilere ödenen
bazı ek ödenekler varsa, kısmi süreli olarak çalışan işçi bu ücretin de
kendi çalıştığı süreye orantılanması suretiyle kendisine ödenmesini is-
teyebilecektir
52
.
İşçi, birden fazla kısmi süreli iş sözleşmesi yapma özgürlüğüne
sahiptir. İşçinin sözleşme yapma özgürlüğünün tek sınırı, haftalık 45
saat çalışma süresinin aşılmamasıdır. Haftalık 45 saat çalışma süresi,
kısmi süreli iş sözleşmelerinde en çok haftalık 30 saat olabileceği için,
işçi birden fazla iş sözleşmesini en çok haftalık 30 saat olarak yapabi-
lecektir. İşçinin çalıştığı birden fazla işyerinde toplam çalışma süresi
azami yasal iş süresini aşıyorsa daha sonra kurulan kısmi süreli iş ak-
dindeki çalışma süresi kısaltılarak toplam iş süresi yasal azami süreye
indirilir.
Çağrı üzerine çalışmaya dayalı iş sözleşmesi ile çalışan işçilerin iş
ilişkisi de bir iş sözleşmesine dayandığı için, toplu iş hukukuna iliş-
kin haklardan yararlanırlar
53
yani sendikalara üye olabilirler
54
, toplu iş
sözleşmesinin kapsamına girebilirler, yasal greve
55
katılabilirler.
Çağrı üzerine çalışan işçinin başka işlerde çalışmadığı, hizmet bir-
leşmesinden ve sigortadan yararlanmadığı durumlarda yaşlılık aylığı-
na hak kazanabilmesi mümkün olmayacaktır
56
.
52
Süzek, Sarper: s. 219; Mollamahmutoğlu, Hamdi: İş Hukuku, s. 271; Evren,
Gülnur: s. 70.
53
Alpagut, Gülsevil: “Toplu İş Hukukunda Yararlılık İlkesi ve Esneklik Çerçevesin-
de Yeni Eğilimler”,
Prof. Dr. Nuri Çelik’e Armağan,
C.II, İstanbul 2001, s. 1533-1534.
54
“Sendikalar Kanunu, işçi ve işverenlerin aynı zamanda ve aynı işkolunda birden
çok sendikaya üye olamayacaklarını düzenlemiştir. Dolayısıyla, çağrı üzerine ça-
lışan işçi, çalıştığı birden fazla işin farklı işkolunda olması durumunda, birden
fazla sendikaya üye olabilecektir”., Eyrenci, Öner: Kısmi Süreli Çalışma, , s. 69-70.
55
Eyrenci, Öner: Kısmi Süreli Çalışma, s. 76-77; Demir, Fevzi: s.98.
56
Süral, Nurhan:
http://www.tisk.org.tr/isveren_sayfa.asp?yazi.id=1153&id=63.