176 / 533
TBB Dergisi 2014 (111)
Ersin ŞARE
175
Kamu davasının açılmasının ertelenmesinin kabul edildiği sistem-
de uygulama alanı kısıtlanmış olan duruşmanın ertelenmesi müessese-
sine yer verilmesine gerek olmadığı düşünülse de, savcının gözünden
kaçmış bazı hususlar hakim tarafından fark edilebilecek, ayrıca du-
ruşma devresinde hakim, olayları savcıya göre daha başka açılardan
değerlendirebilecektir. Bu yüzden kanunun savcıya tanıdığı erteleme
yetkisini benzer durumlarda hakime de tanınması mümkün olmalı-
dır.
30
Belirtmeliyiz ki 5271 sayılı CMK ile hakime, hükmettiği cezayı
belirli bir süre için açıklanmasını geri bırakması imkanı tanınmıştır.
(CMK m. 231) Ancak aşağıda değineceğimiz hükmün açıklanmasının
geri bırakılması kararı, yargılamanın sonunda verileceğinden, hakime
daha öncesinden duruşmanın ertelenmesi yetkisi verilerek sanığın
damgalanmasının önüne geçilebilecektir. Sonuç olarak tüm bu açık-
lamalar ışığında duruşmanın ertelenmesi müessesinin hukukumuza
kazandırılması gerektiğini söyleyebiliriz.
c) Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi
Hükmün ertelenmesi, duruşması yapılan faile verilecek hükmün,
koşullu olarak geri bırakılmasıdır. Anglo-Sakson kökenli bu müessese
uygulamada çeşitli biçimlerde tatbik edilmektedir: Genellikle suçlulu-
ğun tespitinden sonra verilecek hüküm ertelendiği gibi, bazen suçlulu-
ğun tespitine gidilmeden de hükmün geri bırakılmasına karar verile-
bilir. Hükmün ertelenmesinin bu şekillerinde sanığa verilecek hüküm
belli bir müddetle ve bu müddet içerisinde onun iyi hal göstermesi
şartıyla ertelenmekte, deneme süresini sorunsuz bir şekilde geçirmesi
veya öngörülen yükümlülüklere uygun şekilde hareket etmesi halin-
de faile ceza verilmemekte ya da verilen ceza düşmekte, aksi takdirde
hüküm açıklanarak infaza geçilmektedir.
31
5237 sayılı Türk Ceza Kanunun sisteminde, hapis cezasının erte-
lenmesi, sadece hapis cezasına özgü bir infaz rejimi olarak düzenlen-
30
Artuk/Yenidünya (erteleme) s. 67 ‘Çok ağır suçlarda duruşmanın ertelenmesi yo-
luna gidilmemelidir. Sanığın ilerde tekrar suç işlemeyeceği hususunda mahkeme-
nin kanaatinin oluşması duruşmanın ertelenmesine karar verilmesi için yeterlidir.
Erteleme hükmü ile birlikte mahkemenin saptayacağı deneme süresini iyi hal ile
geçiren ve kendisine yüklenen mükellefiyet ve direktifleri yerine getiren sanık hak-
kında duruşma yapılmaz. Aksi halde duruşmaya kaldığı yerden devam edilir.’
31
Artuk/Yenidünya (Erteleme) s.69