181 / 533
Türk Hukuk Sisteminde Kabul Edilen Erteleme Kurumları Üzerine İnceleme
180
ne kadar zaman önce işlenmiş olduğunun bir öneminin olmadığını,
ne kadar süre önce verilmiş olursa olsun kişi hakkında kesinleşmiş
bir mahkumiyet kararı olması durumunda hükmün açıklanması ka-
rarı verilemeyeceği savunmuşlardır. Buna karşın Yargıtay, daha önce
kastlı bir suçtan mahkum olmamış bulunması şartını kişinin sabıka
kaydında bulunan adli sicil bilgilerinin silinme koşullarının oluşma-
dığı durumlarda geçerli olacağını eğer daha önce işlenen suçun adli
sicilden silinme koşulları oluşmuşsa, bu suçun, hükmün açıklanması-
nın geri bırakılmasına engel olmayacağı yönünde kararlar vermiştir.
41
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için
daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış bulunması yerine, böyle
bir mahkumiyet bulunsa bile cezaların adli sicilden silinmesi koşulu-
nun aranması eleştirilmiştir.
42
Yargıtay Ceza Genel Kurulu bu konuyla
ilişkin olarak vermiş olduğu 3.2.2009 tarihli kararında; ‘eski yasa döne-
minde işlenip, adli sicilden silinme koşulları oluşmuş olan mahkumi-
yetlerin hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına yasal engel oluş-
turmayacağı, yeni dönemde işlenen suçlar açısında ise infazdan sonra
5237 sayılı Yasanın 58. maddesinde belirtilen tekerrür sürelerinin esas
alınmasının hakkaniyete uygun bir çözüm olacağı’na hükmetmiştir.
43
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi
için, suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın
aynen iade, suçtan önceki hale getirme ve tazmin suretiyle tamamen
giderilmesi zorunludur. (CMK m. 231/6-c) Buradaki zarar kavramı-
nın maddi ve manevi tüm zararları kapsayıp kapsamadığı hususunda
çeşitli görüşleri ileri sürülmüştür. Kimi yazarlar buradaki zarar kavra-
mından anlaşılması gerekenin sadece maddi zarar olması gerektiğini
savunurken, diğer bazı yazarlar buraya manevi zararında dahil edil-
mesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir.
44
Yargıtay’n yerleşik içtihatlarında
41
3 CD 25.6.2008, 11405/9269 aktaran Yener Ünver/Hakan Hakeri, Ceza Muhake-
mesi Hukuku, Adalet Yayınevi, 3. Baskı, Ankara/2010, s. 676, 2 CD 2007/19739-
2008/5949, aktaran Artuç s. 118,
42
Necati MERAN, ‚Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Konusunda Bazı Çö-
züm Önerileri‘,
Terazi Huk. Der.
Y. 3 S. 23 Temmuz/2008 s. 66, Meran’a göre; 3682
sayılı Adli Sicil Kanununda ve 5352 sayılı Adli Sicil Kanununda öngörülen silin-
me koşullarına bağlı olarak bu kurumun uygulanması, hükmün açıklanmasının
geri bırakılması yoluyla, suç işlemekte ısrar eden kişilerin cezasız kalması veya
kamu davası açılmamış sayılmakla ‘affı’ sonucunu doğurabilecektir.
43
CGK. 3.2.2009 11-250/13, aktaran Ünver/Hakeri s. 676, Kunter/Yenisey/Nu-
hoğlu s. 1530
44
Aksoy s. 237 Aksoy’a göre ‘Mahkemenin tespit edeceği zarar sadece maddi an-