224 / 533
TBB Dergisi 2014 (111)
Ersin ŞARE
223
Asıl sorun ise erteleme talebinin reddi halinde, hakimin gerekçe
gösterip göstermemesi noktasındadır. Yargıtay erteleme talebinin red-
di halinde gerekçe gösterilmesi gerektiği yolunda kararlar vermiştir.
Fakat bu durum öğretide tartışmalıdır. Dönmezer-Erman’a göre, talep
reddedildiği halde, gerekçe göstermek zorunlu değildir. Bu gibi hal-
lerde ret kararının verilmesi, kanunun erteleme için koyduğu şartların
yokluğunu da belirtir. Hatta gerekçe göstermenin zararları yararla-
rından daha çok olacaksa, haksız ve yersiz sonuçlara meydan verme-
mek için de gerekçe göstermek kaidesine bir istisna getirilmesi savu-
nulmuştur. Buna göre, cezanın ertelenmesi isteği reddolunduğunda
hakimi gerekçe göstermeğe mecbur tutmak ‘o kişinin geçmişteki hal
ve ahlaki durumunu herkesin gözü önüne yayıp serme ve dolayısıyla
haysiyeti kırıcı ve cezalandırmadaki amacı aşan bir sonuç doğuracağı
ifade edilmiştir.
162
Anayasanın 141/3. maddesinin açık hükmü uyarınca hakim ve
mahkemelerin vermiş olduğu her türlü kararın gerekçeli olması gerek-
mektedir. Kuşkusuz buna erteleme talebinin reddine ilişkin karar da
dahildir. Nitekim Yargıtay, 7.6.1976 gün ve 4/3 sayılı İçtihadı Birleş-
tirme Kararında; ‘cezanın, sanığın kişiliğine uydurulmasını öngören
bireyselleştirme kurumu olduğu Anayasanın 135 inci (1982 Anayasası
141 inci) maddesinin son fıkrası ve CMUK. nun 32. maddesinde (5271
sayılı CMK 34. madde) yer alan bağlayıcı, açık hükümler karşısında
TCK. nun 89 ve 647 sayılı Kanunun 6 ıncı maddelerinde (5237 sayılı
TCK 51. maddesi) yazılı erteleme isteğinin reddi
163
halinde de mahkeme
yasal bir gerekçe göstermek zorundadır’ biçiminde bir karar almıştır.
162
Kunter/Yenisey/Nuhoğlu s. 76, aynı doğrultuda görüş için bkz. Centel/Zafer/
Çakmut s. 634, Gözübüyük s. 340, Adil Sanal, ‚Tecil Talebinin Reddine Gerekçe
Gösterilmesi Lazım mı‘, Ad. Der. Yıl 57, Sayı 4, Nisan/1966, s. 284, Sanal’a göre,
tecil talebinin reddinde değil cezanın re’sen hakim tarafından tecil edilmesi halin-
de gerekçe gösterme mecburiyeti yoktur.
163
Ertelemenin reddi halinde gerekçe gösterilmesini savunanlara göre, erteleme
kurumunun denetimi bakımından gerekçe gösterilmesi şarttır. Nitekim Anaya-
sanın 141/3 CMK 34. maddeleri bütün mahkeme kararlarının gerekçeli olmasını
öngörmüştür. Bu durumda talebin reddi halinde de gerekçe gösterilmesi gerek-
mektedir. Kaldı ki erteleme hükümlerinin uygulanması hakimin takdirindedir.
Takdiri olması uygulamada keyfiliğe yol açmamalıdır. Keyfiliği önlemek için de
mahkemenin vermiş olduğu erteleme talebinin reddine ilişkin karar gerekçesi ol-
malıdır. Ayrıca gerekçenin olmayışı cezaların bireyselleştirilmesi ilkesine aykırı
bir durum oluşturabilecektir. Hüseyin Denizhan, 'Yeni Türk Ceza Kanunu’nda
Erteleme Kurumu Üzerine Bir İnceleme', TBBD, Y. 19 S. 65, 2006 s. 237