477 / 533
Kamu Görevlilerinin Dini Sembol Taşıyabilmesinin Sınırları; Eski Bir Tartışma ve ...
476
sıkıca saracak şekilde giyinmesi durumunda, bu pratiğin
kamu güven-
liği ve sağlığı açısından
demokrasinin koruma alanı içerisinde kalması
gerektiği söylenebilir.
Kamu sağlığı ve güvenliği nedeniyle din ve inanç hürriyetinin
sınırlanması, Sikhlerin türban giyinmesi hususnda da tezahür etmiş-
tir. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesi, Sikh inancına mensup
birinin işyerinde güvenlik bareti giyinmesi gerekliliğini din ve inanç
özgürlüğüne aykırı bulmamıştır. Ayrıca, bu sınırlamanın “makul ve
objektif bir amaca hizmet etmesi nedeniyle” Sikhler aleyhine ayrımcı-
lık içermediğine hükmetmiştir.
72
Birleşik Krallık, 1972 yılında motor-
siklet sürücülerinin güvenlik kaskı takmlarını zorunlu kılmıştır. Bu
yasa, kask giyinebilmek için türbanlarını çıkarmaları gereken Sikh-
lerin din ve vicdan hürriyeti açısından bir engel teşkil etmiş ve 1976
tarihli yasayla Sikhler bu kask takma zorunluluğundan muaf tutul-
muşlardır. Bununla birlikte, kask takmamaktan kaynaklı herhangi
bir kazada diğerlerinin uğradığı stres ve yaralanma veya kamunun
katlanmak zorunda kalacağı hastane masrafları dikkate alınmalıdır.
73
Bu hususlar olası yeni bir yasal değerlendirmede din ve inanç hürri-
yetinin kamu sağlığı ve güvenliği dikkate alınarak sınırlanabileceğini
düşündürebilir.
SON SÖZ;
Sonuç olarak, din ve vicdan hürriyetinin sınırlarına ilişkin genel
kriter belirlenirken bireyin menfaatleri ve talepleri ile kamu menfaati
arasındaki denge derinlikle irdelenmelidir. Din ve inanç hürriyeti, po-
zitif özgürlüğün tezahürü olarak dini sembol giyinmek ve ifade etmek
isteyen bireyler tarafından ileri sürülebileceği gibi; negatif özgürlüğün
tezahürü olarak dini sembollerle yüzleşmek veya bu pratiğe zorlan-
mak istemeyen bireyler tarafından da başvurulabilir.
72
UNHuman Rights Committee, Bhinder v. Canada, Communication No. 208/1986,
CCPR/C/37/D/208/1986, para. 6.2.
73
supra n. 70, 560