TBB Dergisi 111. Sayı

Başka Bir Aile Mümkün (feminist politika deneyimi)

520

Postmodern toplum türünde insan ve özne kavramında farklı

tartışmalar yapılır

. Örneğin Rönesans kaynaklı birey sözcüğü, özne

sözcüğünden ayrışır. Aydınlanmanın bireyi insanın özgür olduğu, dü-

şünebilen ve eyleyen olması nedeniyle insanın düşünme sürecinin asla

baskı altına alınamayacağı varsayımı üzerine kuruludur. İnsan özne-

sini ise Levi –Strauss ‘felsefenin şımarık veledi’ olarak adlandırmış,

insan bilimlerinin değişmez amacının kişiyi oluşturmak değil, onu çö-

züştürmek olduğunu ileri sürmüştür. Bu nedenle dil, psikanaliz bilimi

kendiliğinden öne çıkar. Touraine

, dünyanın yeniden oluşumunda

başlıca rolü egemen eyleyenin değil, egemenlik altında bulunana eyle-

yenin oynayacağını ileri sürer. Modern Öğreti, temelde insan haklarını

ve onun korunması için geçerli devlet iktidarının hukuk ve yargı nasıl

sınırlanacağı mekanizmalarını ararken, postmodern söylem hakları

özgürlüğü olan bir bireyin olamayacağını ve çünkü bireyin kendisinin

iktidar üreten bir ürün olduğunu açıklar. Öyleyse kadın hareketi de

önemini kaybetmiş midir?

Avrupa’da kırk yıllık kadın hareketi içinden gelenler, bu gün ‘ba-

şaramadık’ demektedirler. Schwarzer, ‘yaşamın kendisi ideolojiden

karmaşıktır’ der ve mücadelenin bitmemesi gereğini şöyle açıklar

‘Kadın hareketi ile 20.yüzyılda, kırk yıl içinde en cesaretli rüyada

beklenemeyecek şeyler gerçekleşti. Henüz dünyanın yarısı kadınlar

ise de, evin yarısı erkeklerle özdeşleşmedi. Ayni zamanda kadın er-

kek eşitliğini yerin dibine batıran ‘yeni dişilik’ ve ‘yeni annelik’ üze-

rinden çelişkilerle dolu bir zamandayız. Hatta kişi olarak dünyaya

açılma hakkına sahip olabilmek için hiç olmayan bir ölçüde ‘kadınsı‘

bir sahneleme zorunluluk oldu. Önceden kulağa hoş gelen özgürlük,

insan hakları kavramını şimdi duyduğum zaman ve nasıl kötüye kul-

lanıldığını görünce tüylerim diken diken oluyor. Bilinç uyanmamışsa,

özgürlük hemen yeni bir esarete dönüşebiliyor. Kadın hareketi tarihini

unutmamalıyız. Amaç cinsiyeti insanlıkla betimlemektir. Cinsiyet kül-

Madan Sarup, Post yapısalcılık ve Postmodernizm, Çeviren Abdülbaki Güçlü, Bi-

lim ve Sanat yayınları, Ankara, 2004, s9.

Alain Touraine, Modernliğin Eleştirisi, Çeviren Hülya Tufan, YKP yayınları, İs-

tanbul, 1994, s258

Alice Schwarzer, Hoffnungslos weiblich, s 22-29