TBB Dergisi 111. Sayı

Başka Bir Aile Mümkün (feminist politika deneyimi)

518

temsil ettikleri ve borçtan müteselsil biçimde sorumlu oldukları

sonucu çıkarılabilir.

• Bu tür birlikteliklere ‘aile hukuku’ görevleri nedeniyle de bazı so-

rumluluklar yüklenebilir. Özellikle nafaka istemi böyledir. İlişki-

nin yarattığı güven duygusu ile dürüstlük kuralı böyle eylemsel

borç ilişkisinin kaynağı olabilir.

• Ayrıca eylemsel yaşam birlikteliğinden doğan çocuklar varsa; ana

babanın birlikte yaşam boyu velayet hakkını ortak kullanma ya da

çocuğun çıkarı dışında sınırlanmadan görüşme hakkını kullanma

olanağı vardır. R. Serozan’ın bir yazısında okuduğum gibi ‘aile

oluşmuşsa ortadan kalkmaz’ ilkesi, evlilik içi-dışı diyerek, sınır-

lanmamalıdır.

Avrupa Birliği devletlerinde ‘eylemsel ortaklık’ benzeşimiyle

emek ve parasal paylaşım öngörülmektedir Sonuçta; eylemsel bir du-

rum bile olsa, serbest birleşmeler hukukun yabancı kalacağı bir du-

rum olmaktan çıkmıştır

. Öğretide; eylemsel birlikteliklere hukuksal

bir değer sağlanması durumunda, yasa dışında ikinci sınıf bir evlilik

kurmak anlamına gelip gelmeyeceği tartışılmaktadır

. Köteli, evli gibi

birlikte yaşama istenci ile evlenme istencinin birbirine karıştırılmama-

sını yolundaki görüşünü şöyle açıklamaktadır:

‘Evliliğin sadakat, dayanışma, birliğin mutluluk ve ahenginin sağ-

lanması gibi eşlere yönelik öngördüğü yükümler her ailede eşlerin

sübjektif ahlak ve kişisel felsefelerine göre şekillenen tamamen ahlaki

ve dışarıdan karışımlara tahammülü olmayan yükümlerdir. Bu konu-

da hukuk belirleyici ve yaptırımca değil, yol gösterici olabilmektedir.

Bu yüzden ailenin kendi hukukunu kendisi yapan ve değiştirebilen

bir ilişkiler yumağı olduğu söylenebilmektedir. Sanıyorum aileyi ku-

rumsallaştıran husus da onun kendi hukukunu kendisinin üretmesi ve

bu konuda sahip olduğu otomidir. Hukuk ancak birliğin tasfiyesinde

ortaya çıkacaktır. Hukukun aileyi düzenleme gereksinimi, sanıyorum

ailenin kendisine yönelik olmaktan çok toplumun fayda ve düzeni

içindir. Çocukların nesebi ve eğitilmesi, poligaminin önlenmesi gibi

G. Akıncı, D. Gönen, G. Akçagöz Kutlu, Eylemsel Beraberlikler ve nesep, TMK

Vazgeçilmez Özü, Eskiyen Sözü, İBY, 1996, s 48)

Köteli, s143).