TBB Dergisi 111. Sayı

TBB Dergisi 2014 (111)

Aykut ERSAN

Kanaatimizce, birinci fıkrada suçun maddi konusunu, sosyal sınıf,

ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip tahrik

edilen ve aleyhe tahrikin yöneldiği farklı halk kesimleri oluşturmak-

tadır

. Gerçekten de tahrikin, bir halk kesiminin yukarıda sayılan ve

fakat kendisine göre farklılık arz eden niteliklere sahip farklı bir halk

kesimi aleyhinde tahrik edilmesi şeklinde söz konusu olması gerek-

mektedir. Görüldüğü üzere, tahrik bu şekildeki halk kesimleri üzerin-

de icra edilmektedir

Halk kesimi ile ifade edilen, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya

bölge bakımından farklı özelliklere sahip, adet ve şahıs olarak belirli

olmayan kişi topluluğudur. Ancak halkın tamamının değil, bu şekilde

farklı özelliklere sahip bir kesiminin tahrik edilmesi ve yine aynı şe-

kilde, halkın tamamı aleyhine değil, bu şekilde farklı özelliklere sahip

bir kesimi aleyhine tahrik yeterlidir. Dolayısıyla da tahrik, bu şekilde

adet ve şahıs olarak belirli olmayan kişi topluluğunun, yine adet ve

şahıs olarak belirli olmayan, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya böl-

ge bakımından farklı özelliklere sahip kişi topluluğu aleyhine tahriki

şeklinde olmalıdır. Aksi hâlde, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya böl-

ge bakımından farklı özelliklere sahip olmayan kişilerin ya da kim-

lik olarak belirli kişilerin belirli kişilere karşı tahrik edilmesi hâlinde,

konunun oluşmaması nedeniyle bu suç oluşmayacaktır

. Dolayısıyla

bir tahrikin bu fıkra kapsamında suç teşkil etmesi için, tahrik edilen

ve aleyhinde tahrike maruz kalan halk kesimlerinin, örneğin İslam ve

Hristiyanlık şeklindeki farklı dinlere mensup kesimler şeklinde olabi-

leceği üzere, fıkrada sayılan hususlarda farklı özelliklere sahip olması

gerekmektedir. Aksi hâlde, örneğin Alevilik şeklindeki aynı mezhe-

be, işçilik şeklindeki aynı sosyal sınıfa, Türklük şeklindeki aynı ırka,

Musevilik şeklindeki aynı dine mensup kişilerin birbirine karşı tahrik

edilmesi hâlinde, konunun oluşmaması nedeniyle bu suç da oluşma-

Halk, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, bölge kavramları hakkında ayrıntılı olarak

bkz.: Ahmet Gökcen, Halkı Kin ve Düşmanlığa Açıkça Tahrik Cürmü (TCK m.

312/2), 2001, s. 75 vd.; Ayhan Önder, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 4. bs.,

İstanbul, Filiz Kitabevi, 1994, s. 415-417.

Alman doktrininde bu şekildeki halk kesimleri saldırının yöneldiği konu olarak

açıklanmaktadır. Bkz.: Schäfer, § 130 - Kn. 27 vd.; Krauß, § 130 - Kn. 26 vd..

Lackner/Kühl, § 130 - Kn. 2; İzzet Özgenç, “Düşünceyi Açıklama Hürriyeti ve

Ceza Hukuku”, 75 Yılında Cumhuriyet ve Hukuk Sempozyumu, Diyarbakır,

1998, s. 187.