TBB Dergisi 111. Sayı

Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama

şiddet gösterileri yaptırabilecek nitelikte kamu barışını bozacak elve-

rişlilikte olması gerekmektedir. Böyle bir elverişliliğin aranmış olması

nedeniyle de suç, yukarıda da yaptığımız açıklamalar doğrultusunda

somut tehlike suçudur

3.1.2. Fiil

İlk fıkradaki suç, halkın sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge

bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aley-

hine kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek suretiyle işlenebilecektir.

Burada fiil tahriktir. Tahrik, bir hususun gerçekleştirilmesi konusunda

kişinin iradesi üzerinde etki yapılması, iradesinin harekete geçirilerek

belli bir yöne itilmesi olarak açıklanmaktadır

. Doğaldır ki devlet, va-

tandaşları arasında, sayılan belirli özelliklere sahip bir halk kesiminin,

farklı diğer kesimi aleyhine kin ve düşmanlığa, öç almayı gerektirecek

şiddetli nefrete yönlendirilmesine seyirci kalamayacaktır. Her ne ka-

dar kişiler bakımından ifade özgürlüğü esas olsa da, bu tarz tahrike

varacak ifadeler, ifade özgürlüğü kapsamında kabul edilemeyecek ve

devletin bu tarz bir suç düzenlemesi ile sınırlamaya maruz kalacaktır

Bir tahrikin bu madde kapsamında suç teşkil etmesi için, mutlak

suretle kin ve düşmanlığa yönelik olması gerekmektedir. Kin ve düş-

manlığa ilişkin olarak madde gerekçesinde, husumet beslenen konu-

ya karşı tasarlayarak zarar vermeye, öç almayı gerektirecek şiddette

nefret duymaya yönelik hareketlerin zeminini oluşturan psikolojik hâl

şeklindeki açıklama bağlamında, yalnızca şiddet içeren ya da şiddeti

tavsiye eden tahriklerin, bu düzenleme kapsamında değerlendirile-

bileceği belirtilmiştir. Bu açıdan tahrik, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep

veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir halk kesimine karşı

basit bir saygısızlık, dışlama, kötüleme şeklinde değil de, kin ve düş-

manca tavırlar gösterilmesini kışkırtma veya bu tavırlara yöneltme ya

Bkz.: Aydın, s. 135; Alman Ceza Kanunu’ndaki benzer suç tipinin, fiilin kamu ba-

rışını bozmaya elverişli olması hâli aranmasına karşın, kamu barışının bozulmuş

olması aranmadığından, karma bir yapıda soyut-somut (potansiyel) tehlike suçu

olduğu ifade edilmektedir. Bu görüş için bkz.: Krauß, § 130 - Kn. 15.

Köksal Bayraktar, Suç İşlemeğe Tahrik Cürmü, İstanbul, 1977, s. 4.

Artuk/Gökcen/Yenidünya, Ceza Hukuku Özel Hükümler, s. 728; benzer yönde

bkz.: AYM, 29.1.1964, E.: 1963/193, K.: 1964/9, (Çevrimiçi)

anayasa.gov.tr/karar.php?l=manage_karar&ref=show&action=karar&id=87&co

ntent=, 5 Ağustos 2013.