TBB Dergisi 111. Sayı

TBB Dergisi 2014 (111)

Aykut ERSAN

dan farklı özelliklere sahip halk kesimleridir. Ancak elbette bu kesim-

lerin birinin diğeri aleyhine tahriki ile bu kesimlerin, dolayısıyla da bu

kesimlerin oluşturduğu kamunun güvenliği bakımından açık ve yakın

tehlike oluşup oluşmadığı değerlendirilecektir. Tahrikin, kamu güven-

liği açısından açık ve yakın tehlike şeklinde somut bir tehlike ortaya

çıkarması hususunun aranmış olması nedeniyle, bu suç, somut tehlike

suçu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu somut tehlikenin gerçekleşip

gerçekleşmediği belirlenirken, kişinin tahrik oluşturabilecek nitelikte-

ki söz ve davranışlarının neden olduğu tehlike durumuna bakılması

gerekmektedir. Kullanılan ifadeler dolayısıyla bu tehlikenin gerçekle-

şip gerçekleşmediği, buna ilişkin somut dayanak noktaları gösterilmek

suretiyle belirlenecektir. Bu kapsamda, kişinin söz ve davranışlarının

kamu güvenliğini bozma açısından açık ve yakın bir tehlike oluşturup

oluşturmadığı tespit edilmelidir

. Zikredilen açık ve yakın tehlike kri-

teri bağlamında, ifadeler ile ortaya çıkan tehlikenin varlığının somut

olarak saptanması ve bunun yanında, bu tehlikeden kaynaklanan zara-

rın ortaya çıkması durumunun, derhal önlem alınmadığı takdirde ne-

redeyse kesin olması şeklinde güncelliğinin de ortaya konulması gerek-

mektedir. Kamu güvenliği için açık ve yakın tehlikenin nedeni, mutlak

suretle kişinin tahrike yönelik bu hareketleri olmalıdır. Burada sınırlan-

dırılması amaçlanan, salt düşüncenin ifade edilmesinden öte, bunun,

kamu güvenliği açısından açık ve yakın şekilde, zarar neticesi ortaya

çıkaracak bir fiile ilişkin tehlikeye sebebiyet verebilecek olmasıdır

Bkz.:

“…

Basın açıklamasına konu olan metin ise; Kurul tarafından oylanarak res-

miyet kazandırılan raporun özeti ve kamu oyuna duyurulması niteliğindedir. İçe-

riği itibariyle şiddet çağrısı taşımak bir yana, tam tersine raporun fikri zeminde

tartışılması gerekliliğinin vurgulandığı görülmektedir. Raporun hazırlanış süre-

cinin ve özetinin açıklanmış olması karşısında, farklılıklara yönelik şiddet çağrısı

içermemesi nedeniyle “kamu düzeni” ya da “kamu güvenliği” açısından açık ve

yakın bir tehlike taşımamaktadır.

Kaldı ki, açık ve yakın tehlike bakımından 5237 sayılı TCY.nın 216. maddesinin

gerekçesi nazara alındığında, gerek rapor nedeniyle gerekse basın açıklaması son-

rasında ortaya çıkan somut bir tehlike de söz konusu değildir. Toplum kesimleri

arasında oluşmuş ve ortaya çıkan bir infial, herhangi bir taşkınlık saptanmamış,

kamu güvenliğini bozan herhangi bir somut olgu da meydana gelmemiştir. Oku-

nan rapora karşı, kurulda görevli bazı kişilerden kaynaklanan ve raporu yırtma

mahiyetinde şekillenen tepkileri ise farklı özelliklere sahip bir kesimin diğer bir ke-

sim aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrikin ölçüsü ve tezahürü saymak da ola-

naklı değildir….”, Yargıtay CGK, 29.4.2008, E. 2007/8-244, K. 2008/92, (Çevrimiçi)

, 1 Ağustos 2013.

Çetin Özek, Türk Basın Hukuku, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Yayını, 1978, s. 82; Öykü Didem Aydın, “YTCK Açısından Salt İfade Suç Tiplerine