TBB Dergisi 111. Sayı

TBB Dergisi 2014 (111)

Aykut ERSAN

Maddenin ikinci fıkrasında ise, kişilerin tek tek olarak olmasa da

mensup oldukları sosyal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge

farklılığı bakımından şerefleri suçun konusunu oluşturmaktadır

İlk fıkrada olduğunun aksine, bu fıkradaki suç tipinin fiilini oluş-

turan aşağılama ile kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehli-

kenin ortaya çıkmış olması ya da üçüncü fıkrada olduğunun aksine

aşağılamanın kamu barışını bozmaya elverişli olması gibi bir koşul

aranmamaktadır. Bu tarz bir aşağılama, bu suçun oluşumu ve oluşan

bu suçtan dolayı cezalandırma için yeterli kabul edilmektedir. Nite-

kim korunan hukuksal değerin ihlal edilmesi yeterli görülerek, ayrı-

ca suçun konusu üzerinde zarar veya somut bir tehlikenin meydana

gelmesi de aranmadığından, bu fıkradaki suçun bir soyut tehlike suçu

olduğu kanaatindeyiz

Maddenin son fıkrasındaki aşağılama suç tipinin konusunu ise,

halkın bir kesiminin benimsediği dini değerler oluşturmaktadır. Buna

örnek olarak dinlerin peygamberleri, dinler için kutsal sayılan gün-

ler veya şeyler sayılabilir. Bununla birlikte tüzel kişilik formunda olan

din topluluklarının aşağılanması hâlinde, konunun oluşmayacağı ka-

bul edilmektedir

. Bu tarz bir aşağılamanın cezalandırılabilmesi için

de, fiilin kamu barışını bozmaya elverişli olması gerekmektedir. Ör-

neğin yayınlanan bir karikatürde, halkın bir kesiminin kabul ettiği

bir dinin uyulması gereken kurallarının aşağılanması, bu kapsamda

değerlendirilmelidir. Ancak, bu şekilde aşağılama içeren bir karika-

türün, gerçekten de kişilerin bu nedenlerle sokaklara çıkarak çeşitli

rultayı – C. 2, Ankara, 2000, s. 20; Özgenç, “Düşünceyi Açıklama Hürriyeti ve

Ceza Hukuku”, s. 189.

Lenckner/Sternberg-Lieben, § 130 - Kn. 5c;

Zafer

, bu suça ilişkin eski düzenleme

bakımından konunun insanlık onuru, saygınlık, kamu barışı şeklinde hukuki ol-

duğunu vurgulamıştır. Bkz.: Zafer, s. 238.

Heribert Ostendorf (Bölüm yazarı), Nomos Kommentar Strafgesetzbuch, Yay.

Haz.: Urs Kindhäuser, Ulfrid Neumann, Hans-Ulrich Paeffgen, 4. bs., Baden-Ba-

den, Nomos, 2013, § 130 - Kn. 21; Özgenç, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler,

s. 209; Zafer, bu suça ilişkin eski düzenleme bakımından kanun koyucunun suçu

somut tehlike suçu olarak düzenlediğini vurgulamakta ve bunun, somut tehlike

suçlarında suçun tanımında hareketin üzerinde tehlike yaratacağı maddi konu-

nun belirtilmiş olduğu görüşüyle, bu suçta belirli bir halk kesiminin hareketin

konusu olarak gösterilmiş olması nedeniyle, suçun somut tehlike suçu olarak ni-

telendirilebileceği şeklinde gerekçelendirilebileceğini belirtmektedir. Ancak yazar

suçun soyut tehlike suçu olduğu kanaatindedir. Bkz.: Zafer, s. 236-237.

Lackner/Kühl, § 130 - Kn. 2; Zafer, s. 214.