102 / 413
TBB Dergisi 2014 (112)
Emine Eylem AKSOY RETORNAZ
101
lemekle elde edebileceği yarar ile kendi özgürlüğünü bütünüyle ve sonsuza dek
yitirme tehlikesi arasında bunları düşünerek bir seçimde bulunmayan hiç bir
insan yoktur”
.
39
Bu durum, ise yazara göre benzersiz bir fayda sağlar. Pek çok
insan ölüm karşısında metaneti korumayı başarabilir, ancak pek az
insan uzun süre hapsedilmeden kaynaklanan sefalete katlanamaz.
Bu nedenledir ki ömür boyu hapis cezası, bir ölüm cezası tehdidine
rağmen suç işleme kararında olan kişi üzerinde caydırıcı etki yarata-
bilir. Toplumun kalanına gelince, ömür boyu hapis cezasını çeken bir
suçluyu gözlemlemek, bir ölüm cezasının uygulanmasının sağladığı
önleme etkisinden daha fazla bir etki sağlar.
40
Beccaria’ya göre makul
hiçbir insan, suç kendisine ne çıkar sağlarsa sağlasın hürriyetinden ta-
mamen yoksun kalmayı seçmeyecektir.
41
Böylece en kararlı suçlu bile
tekerrür etmeyecektir.
Hapis cezası, uzak bir esaret olan ve bu nedenle hiçbir caydırıcılığı
bulunmayan sürgün cezasından da daha etkilidir. Ayrıca, hapis ceza-
sının benimsenmesi halinde adli hata halinde bu hatanın giderilmesi
de mümkün olacaktır.
42
Ceza adalet sistemini insancıl kılmak için sarf ettiği çabalara rağ-
men Beccaria’nın cezaların caydırıcılığına ilişkin görüşlerinin dönemi-
nin suç ve ceza siyasetini suçluya ıstırap çektirmeye dayanan caydırı-
cılık eksenli bir ceza adaleti anlayışına yönelttiğini söylemek yanlış
olamayacaktır.
43
B. Hapis Cezasının İnfazı
Beccaria, ölüm cezası yerine hapis cezasını önerirken döneminin
cezaevlerinin koşullarının etkisi altındadır. Gerçekten de 17. yüzyılın
sonuna kadar devam eden süreçte, hapsedilme bir cezalandırma biçi-
39
Beccariai s. 139
40
Devine, s. 18.
41
Beccaria, s. 50.
42
Porret, Le droit de punir, s. 103
43
Pıres, s. 43; Richard Dubé / Jean-François Cauchie, “Enjeux autour de l’évolution
du droit criminel moderne Quand les variations de la périphérie défient l’autorité
redondante du centre”, Déviance et Société, 2007/4, Vol. 31, s. 473.