190 / 413
İŞKENCE NEDENİYLE AÇILAN TAM YARGI
DAVALARINDA DANIŞTAY ÖLÇÜTLERİ
CRITERIA OF COUNCIL OF STATE
IN FULL REMEDY ACTIONS DERIVED FROM TORTURE
Aydın AKGÜL
*
Özet:
İnsan haklarıyla ilgili uluslararası sözleşmelerin tümünde
yasaklanan işkence, yalnızca bireylere karşı değil, insanlığa karşı da
işlenmiş bir suç olarak kabul edilmektedir. İnsan onuruna karşı acı-
masızca yapılan bir saldırı olan ve birey üzerinde onarılmaz etkiler
bırakan işkence, insan hakları ihlalleri arasında en nefret uyandırıcı
olarak görülmektedir.
Bireyin, kolluk hizmetinin yürütülmesi sırasında işkence nede-
niyle maddi veya manevi zarara uğraması durumunda meydana ge-
len zararın idarece tazmin edilmesi hukuk devleti ilkesinin bir gere-
ğidir. İşkence iddiasıyla açılan tam yargı davalarında Danıştay, önüne
gelen her somut olayın özelliğine göre ve birtakım ölçütler çerçeve-
sinde uyuşmazlıkta idarenin hukuki sorumluluğunun bulunup bulun-
madığını değerlendirerek karar vermektedir.
Anahtar Kelimeler:
İşkence, İnsan Hakları, İdarenin Hukuki So-
rumluluğu, Tam Yargı Davası, Dava Açma Süresi, Yetkili Yargı Yeri,
Manevi Tazminat Miktarı, Rücu, Faiz.
Abstract:
Torture prohibited in all international conventions
related to human rights, is recognized as a crime not only against
individuals but also whole humanity. As a relentless attack against
human dignity and having irreparable effects on individuals, torture
is considered as an abhorrent violation of human rights. It is one of
the principles of a state governed by the rule of law to compensate
for the pecuniary and non-pecuniary damages derived from torture
which is committed by security forces. The Council of State delivers
its judgements on full remedy actions according to the circumstan-
ces of the cases and within the framework of certain criteria whet-
her the administration is liable to compensate or not.
Keywords:
Torture, human rights, full remedy action, legal lia-
bility of administration, governing jurisdiction, damages for mental
anguish, recourse, interest.
1
*
Dr., Danıştay Savcısı