TBB Dergisi 112. Sayı

TBB Dergisi 2014 (112)

Aydın AKGÜL

191

larında Danıştay’ın hangi ilke ve esasları dikkate alarak uyuşmazlık-

ları çözümlediği dokuz başlık altında anlatılacaktır.

I. İŞKENCE ve İNSAN HAKLARI

A. İşkence Kavramı

İşkenceden söz edildiğinde, pek çok insanın aklına en zalimane

fiziksel ve ruhsal acı verme biçimleri gelmektedir. Bir dizi olayın iş-

kence seviyesine ulaşıp ulaşmadığına karar vermek her zaman kolay

olmadığı gibi, belirgin olmayan ya da kültürel faktörlere bağlı olarak

anlam değiştirebilecek bir kısım davranış biçimleri de bulunmaktadır.

Bu nedenle, işkencenin tanımlanması her zaman kolay olamayabil-

mektedir

İşkence ve benzeri muameleleri suç haline getiren düzenleme-

lerdeki temel sorun; bu muamelelerin tanımlanmamış olması ve bu

muameleleri birbirinden ayırmaya yarayacak somut ölçütlerin belir-

tilmemiş olmasıdır

. Bununla birlikte, işkence ve benzeri eylemlerin

tümünün insana acı veren, insanın saygınlığını ve kişiliğini zedeleyen

bir niteliğe sahip olduğunu belirtmek gerekir

İşkence, bir kimseye maddi veya manevi olarak yapılan aşırı ezi-

yet şeklinde kısaca tanımlanabilir

. Hukuki olmaktan çok duygusal ve

ahlaki bir nitelik taşıyan işkencenin genel anlamdaki bu tanımı, kime

hangi sebepte olursa olsun kuvvetli acı ve ıstırap vermeyi belirtmek-

tedir

Daha geniş bir tanımla işkence; şüphelinin ya da sanığın ifadesini

veya sorgusunu almaya yetkili olan görevlilerin, şüpheliye ya da sanığa

suçunu itiraf ettirmek, suç delillerini ele geçirmek, sorgu sırasında düş-

tüğü çelişkileri düzelttirmek, ortaklarını ele verdirmek ya da işlemesi

Doğan Bülent, Seven Huriye, “İnsan Hakları Sorunu Olarak İşkence Tanım, Tarih-

çe, Ulusal-Uluslararası Sistematik”,

Türk İdare Dergisi

, Sayı(S):438, Yıl(Y):75, Mart

2003, s.92.

Üzülmez İlhan, “Yeni Türk Ceza Kanununda İşkence ve Eziyet Suçu”,

Adalet Der-

gisi

, Y:2, S:2, 2005, s.2.

Akıllıoğlu Tekin, “İşkencenin, İnsanlık Dışı, Aşağılayıcı Zalimce Davranışların ve

Cezaların Önlenmesi”, İnsan Hakları Yıllığı, Cilt(C):10-11, Y:1988-1989, s.23.

(E.T. 20.11.2013).

Başbüyük İsa, “Türk Ceza Kanunu’nda İşkence Suçu”,

Dokuz Eylül Üniversitesi

Hukuk Fakültesi Dergisi

, C:12/2, 2010, s.1444.