

Türkiye Cezaevlerinde Bulunan Hasta Mahpusların Durumunun Uluslararası ...
384
barındırmaktadır. Çölyak hastalığına yakalanmış olan bireylerin,
buğday, arpa, çavdar ve yulafta bulunan gluten maddesini kesinlikle
tüketmemesi gerekmektedir. Tıbbi olarak tespit edilmiş olan bu hasta-
lığının gerektirdiği bakım ve tedavi ortamı ise cezaevinde devlet tara-
fından sağlanabiliyor mu sorusuna verilecek yanıtı hasta mahpusun
medyaya yansıyan mektubundan öğrenelim:
“Doktorların raporlarla mutlak surette yapmamı istedikleri ve
ömür boyu tam ve düzenli yapılması zorunludur dedikleri Glutensiz
beslenmemi hiç yapamıyorum. Resmi heyet raporlarına rağmen, bu
raporların gerekleri yerine getirilmiyor… Buranın ne fırını var ne de
mutfağı. Ve en önemlisi, Erzurum’da tek tüketimim olan Glutensiz gı-
daların temini de yok, bulunamıyor.”
24
Sağlık problemleri bulunan mahpusların Türkiye cezaevlerinde
karşılaştıkları uygulamalar bahsi geçen örneklerden de anlaşılacağı
üzere özel durumlara gözlerini kapayan ve zorunlu ihtiyaçları gör-
mezden gelen bir yaklaşımdan beslenmektedir. Halbuki bu sağlık so-
runlarına sahip bireylerin cezaevi standartlarında özel bir konumda
tutulması gerekmektedir. Örneğin Uruguay yasalarında, yetmiş yaş
üzerindeki faillerin ev hapsine alınmalarına imkan tanınmaktadır. Bu
koşul aynı zamanda, ciddi hastalığı olan mahpuslara ve hamileliğinin
son üç ayındaki ve doğum sonrası ilk üç ayındaki kadınlara da uygu-
lanmaktadır.
25
Hindistan’da ise, müebbet hapis cezasına çarptırılmış
yaşlı mahpuslar, aileleri ile beraber yaşayabilecekleri ve belirli sınırlar
dahilinde diledikleri işlerde çalışabilecekleri düşük güvenlikli cezaev-
lerine nakledilmektedirler.
26
Dünya genelinde, çeşitli ulusal hukuk mevzuatları çerçevesinde
bir takım düzenlemeler bulunsa da önemli olan husus bu düzenleme-
lerin işlerlik kazanabilecek ölçüde bürokrasiden arındırılmış bir dön-
24
Vahim cezaevi uygulamalarını aktaran bir çok mektup ile karşılaşmak mümkündür.
Bu mektuplardaki vahim durumları, temelsiz yakarışlar olarak değerlendirmemek
gerekir. Zira toplum cezaevlerindeki bu dramatik tablo karşısında örgütlenmekte
ve vicdani rahatsızlıklarını dile getirmektedir. Adalet bakanlığı ise bu uygulamaları
reddeden bir açıklamada bulunmamıştır. İlgili mektuba ulaşmak için bkz.
http://www.imc-tv.com/haber-olumumle-gundeminize-gelmeden-1342.html#ixzz291wg7I64 (22.12.2013)
25
Atabay, Tomris, “Handbook on Prisoners with special needs”, United Nations
Publication, New York-2009, s.137.
26
Atabay, a.g.e. , s.134.