TBB Dergisi 112. Sayı

TBB Dergisi 2014 (112)

Bavver KILIÇOĞLU

385

güyü olgunlaştırabilmesidir. Örneğin ABD’de bürokratik işlemleri mi-

nimalize etmek için George Washington Üniversitesi Hukuk Fakültesi

öğrencileri, bir proje kapsamında cezaevi ve şartlı tahliye sisteminde

çalışmaktadırlar. Bu öğrenciler şartlı tahliye veya farklı hapisten çık-

ma yöntemleri için düşük riskli yaşlı ve geriatrik mahpuslarla görüş-

melerde bulunmaktadırlar. Toplamda beş eyalette faaliyet gösteren

öğrenciler yüz kişinin tahliyesini sağlamıştır ve tahliye edilenlerin hiç

birisinin tekrardan suç işlemediği bildirilmiştir.

3. Uluslararası Metinlerde Hasta Mahpuslara Yaklaşımın

Temel Standartları

Cezaevinde bulunan bireylerin sağlık hizmetlerine adilane bir

biçimde ulaşmaları konusunda uluslararası düzlemde çeşitli standart

kuralları detaylı bir biçimde düzenlenmiştir. Uluslararası hukukta

yumuşak hukuk/soft law

olarak nitelendirilen ulus üstü; mahkeme ka-

rarları, standart kuralları, tavsiye nitelikli kararlar ve faaliyet rapor-

ları üzerinden, hasta mahpusun alması gereken sağlık hizmetlerine

ilişkin detaylı düzenlemelerin yapılmasının zemininde yatan kaygıyı

anlamak mümkündür.

Zira birey otoritenin ortaya koyduğu yasaları

çiğnemiş ve yaptırım gücünün belirlediği kıstaslar doğrultusunda ya-

şamaya mahkûm olmuş ve hürriyetinden alıkonulmuştur. Yasaların

ihlal edilmesinin karşılığı olan cezanın infaz edilmesi, bireyin sağlık

hakkının otoriter bir devlet kibri içerisinde boğulmaya açık olduğu

kaygısını uyandırmaktadır. İşte bu kaygının sonucudur ki birçok ulus-

lararası metinde sağlık hakkının olgunlaştırmış olduğu hasta kimliği-

nin gerektirdiği tıbbi bakım ve tedavinin, mahpus kimliğinin gerek-

tirdiği cezaevi koşulları içerisinde yaşama zorunluluğundan baskın

olduğu vurgusu yapılmaktadır.

Yaşlı Mahpuslar için Proje/Project for Older Prisoners için daha detaylı bilgi

için bkz.

(22.12.2013)

Uluslararası hukuk kapsamında yumuşak hukukun tanımı ve kapsamı için bkz.

Harris, David, “Cases and Materials on International Law”, Seweet and Maxwell,

Fifth Edition-1998, s.65; Lines, Rick, “The Right to Health of Prisoners in Interna-

tional Human Rights Law”, International Journal of Prisoner Health, March 2008,

4(1):3-53, s.14.

Yumuşak hukukun uluslar arası hukuk kapsamında yer almadığı sık sık dillen-

dirilse de, uluslar arası hukukun “olması gereken” doğrultusunda seyrettiği rota

bakımından önemli ve etkili bir işleve sahip olduğu belirtilebilir. Shaw, Malcolm,

International Law, Cambridge University Press, Sixth Edition-2008, s.117-118