TBB Dergisi 113. Sayı

Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulları

178

Tutukevleri İzleme Kurulları 2007 Yılı Faaliyet Raporu’nda

, ziyaret

edilen kurumlar arasında hastanelerdeki mahkûm koğuşlarından ve

adliyelerdeki hükümlü ve tutuklu nezarethanelerinden söz edilmiş ol-

ması, uygulamada, anılan alıkonma yerlerinin de izleme kurullarının

denetimi kapsamında görüldüğünü ortaya koymaktadır. 2007 yılında,

Ceza İnfaz Kurumları ve Tutukevleri İzleme Kurulları Kanunu

’nda yapılan

değişiklik

sırasında da bu konunun netleştirilmesine ilişkin bir dü-

zenlemeye yer verilmemiş olması eleştiriye açıktır.

Kanun, bulunduğu yargı çevresinde ceza infaz kurumu ya da

tutukevi olan her adli yargı adalet komisyonu tarafından bir izleme

kurulu oluşturulmasını hükme bağlamaktadır (md.2). Kanunda iz-

leme kurullarının başkan dâhil beş üyeden oluşması öngörülmekte

iken (md.2/1), 5712 sayılı kanunun 1. maddesi ile yapılan değişiklikle,

kurulun başkan dâhil baş asıl ve üç yedek üyeden oluşacağı belirtil-

miştir. Bu değişiklik, kurulların toplanması hususunda uygulamada

karşılaşılan bazı aksaklıkları gidermeyi amaçlamakta olup, isabetlidir.

Gerçekten de, Türkiye’deki tüm kurulların üye yapısı incelendiğinde,

üyelerin genellikle çalışan kişiler oldukları, hatta önemli bir bölümü-

nün de kamu görevi yaptığı görülmektedir. Üyelerin, asli görevleri

nedeniyle kurul toplantılarına ve infaz kurumlarının periyodik ziya-

retlerine katılmakta sıkıntı yaşamaları, kurulların çalışmasında ak-

saklıklara yol açabilmektedir. Aynı maddede yapılan bir diğer değişik-

lik ile de kurulun asıl üyelerinden en az birinin kadınlardan seçilmesi

zorunluluğu getirilmiştir. Bu değişiklik de olumlu karşılanmalıdır.

Özellikle, ziyaret edilen kurumlardaki kadın tutuklu ve hükümlüler

ile yapılan görüşmelerde kadın üyenin bulunması iletişimi ve dola-

yısı ile sorunların çözümünü kolaylaştıracak niteliktedir. Üyeler dört

yıl için seçilmekte olup, süresi dolanların yeniden seçilmesi mümkün-

dür. İzleme kurullarının yetki alanı, adalet komisyonunun bulunduğu

yargı çevresi ile sınırlıdır. Ancak, yargı çevresinde, müdürlük teşkilatı

olan birden fazla ceza infaz kurumu bulunması halinde, buna uygun

sayıda izleme kurulu kurulabilir. Bu durumda, her bir izleme kurulu-

nun yetki alanı, adalet komisyonu tarafından belirlenir. Bu düzenleme

2007 Faaliyet Raporu, s. 31.

5712 sayılı ve 20.11.2007 tarihli kanun, RG. 04.12.2007, Sayı 26720. Kanunda yapı-

lan değişiklikler dikkate alınarak, yukarıdaki değinilen yönetmeliğin de gözden

geçirilmesi gerekmektedir.