247 / 341
Askerî Ceza Hukukunda Ast’a Müessir Fiil Suçu (Asck M.117)
246
TCK 86’da ki
‘vücuda acı verilmesi’
haline karşılık olarak
AsCK
117’de
‘C
ismen eza verme’
den
bahsedilmektedir.
Bu terim
doktrinde;
‘vücut üzerinde ehemmiyetsiz olmayacak derecede doğrudan ya da dolayısıyla
fena ve hoş olmayan tesirler yapan fiil ve hareketler’
71
,‘bir kimsenin acı çekme-
sine yol açan her türlü hareket’
72
şeklinde tanımlanmaktadır. Sözlük an-
lamına göre
73
; ‘
cismen
’, ‘c
isim olarak, vücutça, bedence
’ ve ‘
Eza
’ ise ‘üzme,
sıkıntı verme, üzgü’ anlamına gelmektedir.
Buna göre kanaatimizce ‘c
ismen eza’,
vücuda sıkıntı ve üzüntü ve-
ren maddi ve manevi her türlü acı olarak tanımlanabilir. Yine bu ta-
nıma göre, ‘
cismen eza verme’
nin TCK 86/1’deki mağdurun ‘
vücuda acı
veren, sağlığının veya algılama yeteneğinin bozulmasına neden olacak’
so-
nuçlara yol açabilecek türde failin kasten icrai veya ihmali olarak ger-
çekleştirilen her türlü maddi ve manevi eylemlerini kapsadığı ve TCK
86/1’de yer alan maddi unsurlarla örtüştüğü söylenebilir.
AsCK 117’nci madde de, işkence suçunun
(TCK m.94) maddi unsur-
ları bakımından sadece cismen eza verilmesi değil aynı zamanda fiilin
‘insan onuruyla bağdaşmayan ve aşağılanmasına yol açacak davranışlar’
la da
gerçekleştirilmesi
gerektiğinden bu davranışlarla gerçekleşen eylem-
lerde artık AsCK 117’ye göre değil TCK 94’ncü maddeye göre işlem ya-
pılması gerekmektedir. Ancak bir fiilin
‘insan onuruyla bağdaşmayan ve
aşağılanmasına yol açacak davranışlar’
la
işlenip işlenmediğinin takdiri
haki-
me ait bir husustur. Ancak şüphesiz üst mahkemenin denetime tabidir.
Doktrinde; ‘
bir Askerîn ciddi bir biçimde kafasına vurulması, başının
su içine daldırılması, saçlarındaki kılların koparılması, beton zeminde uzun-
ca bekletilmesi, pille çalışan telefon cereyanına tutulması’
74
‘
dizleri bükü dur-
durulması, korkutmak, tiksindirmek, koku ve tat alma hisleri üzerinde etkide
bulunmak, yüzüne tükürmek’
75
gibi eylemler cismen eza veren eylemler
olarak sıralanmıştır.
Askerî Yargıtay kararlarında, ‘
mağdurun kulağından tutup, buruştur-
mak, aşağı yukarı çekmek, ileriye doğru itekleme
’
76
,
‘mağdurların yüzlerine
71
Özbakan, s.273; Taşkın, s.207.
72
Tezcan vd., s.197.
73
http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.52fcd43f247bc5.62872554 (13.02.2014)
74
Özbakan, s.273.
75
Rıfat, s.207.
76
As.Yar. DK., 27.3.2008 tarih 2008/47- 54 EK.