TBB Dergisi 113. Sayı

Askerî Ceza Hukukunda Ast’a Müessir Fiil Suçu (Asck M.117)

248

Görev ve hizmet kapsamı içinde üst ya da amir tarafından verilen

emirleri şahsi tehlike korkusu içinde yerine getirilmeyen ast, emre ita-

atsizlik (AsCK m.87) suçundan dolayı cezalandırılacağı gibi şahsi kor-

kusu nedeniyle algılama yeteneğinin bozulması emri veren açısından

da asta müessir fiil suçunu (AsCK m.117) oluşturmayacaktır.

Ancak görev ve hizmetle ilişkili olmayan üstün keyfi uygulama-

ları ile ya da mağdur açısından sağlığını bozabileceği için doktor rapo-

ruyla yasaklanmış görevlerin kasten keyfi emirlerle yaptırılması so-

nucu mağdurun sağlığında meydana gelen bozulmalar kanaatimizce

AsCK 117’nci madde kapsamında değerlendirilebilir. Örneğin;

psikolo-

jik rahatsızlığı nedeniyle nöbetten korktuğu doktor raporuyla sabit olan birine

zorunluluk gerekmediği halde nöbet tutturulması ve bu kişinin bundan dolayı

psikolojik rahatsızlığının artması hali gibi.

b. ‘Tazip maksadiyle madunun hizmetinin lüzumsuz yere

güçleştirilmesi’

Sözlük anlamına göre de ‘

tazip’ Arapca bir kelime olup ‘sıkıntıya sok-

ma, üzme’ anlamına gelmektedir.

. Doktrinde

Taşkın ‘tazip’

terimini;‘

uzun

müddet devam eden veya fasılalarla tekerrür eden ehemmiyetli te-

sirlere sebebiyet vermektir; buradaki tesirler yalnız manevi olabilir’

şeklinde açıklamaktadır.

Bu hükümde failin, mağdurun üstü ya da amiri olması bakımın-

dan bir fark yoktur. Ancak bu kişinin hizmet emrini vermeye yetkili

kişi olması muhtemelse de verilen bir emri kontrol ve denetim görevi

yapan kişinin de verilen emrin sınırlarını aşarak astın yaptığı hizmeti

güçleştirmesi mümkündür. Suç tipinde hizmetin ne şekilde güçleştiri-

leceği konusunda açık bir hüküm olmadığından bu suç serbest hare-

ketli bir suçtur. Yine bu suç failin ‘

tazip maksadı’

gibi özel bir saikle işle-

nebileceğinden suçun bu hali, olası kastla işlenmeye elverişli değildir.

AsCK 117’deki

‘tazip maksadiyle madunun hizmetini(n) lüzumsuz yere

güçleştir(ilmesi)’

eylemi

daha çok

icrai olarak işlenebilecek türden ey-

lemlerdir.

GTS.52fcdacf7390d0.45102107 (13.02.2014)

Taşkın, s.208.