128 / 497
TBB Dergisi 2014 (114)
Ebru TÜZEMEN ATİK
127
O nedenle, bu sözleşme kendisine özgü bir hukuki nitelik taşımakta olduğu
için “isimsiz akit” olarak kabul edilebilir, en önemlisi bu akit tipi için Borçlar
Kanununda ayrı bir yasa hükmü öngörülmemiştir. Hal böyle olunca, BK.nun
125. maddesindeki on yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerekir.
Mahkemece hukuki nitelendirmede yanılgıya düşülerek, nedensiz zengin-
leşmeye ilişkin bir yıllık zamanaşımı süresi esas alınarak davanın zamanaşı-
mından reddi yasaya uygun değildir ve bozmayı gerektirmiştir”
. Söz konusu
kararda evlilik nedeniyle eşlerden biri tarafından çıkarılan ek kartın,
evlilik sona erdikten sonra diğerinde kalması neticesinde diğer eşin ek
kart kullanımının sebepsiz zenginleşme olarak nitelendirilemeyeceği
vurgulanmaktadır.
Bu kapsamda ek kart çıkarılmasına ilişkin sözleşmenin Borçlar
Kanunu’nda düzenlenen sözleşme tipleriyle bağdaşmadığı anlaşıl-
maktadır. Taraflar arasında bir sözleşme ilişkisi mevcut olduğundan
bu ilişkinin sebepsiz zenginleşme olarak nitelendirilmesi de mümkün
değildir.
63
Bu nedenle ek kart ilişkisinin ek kart kullanımına ilişkin
bir müteselsil borçluluk doğuran kendine özgü bir isimsiz akit olarak
nitelendirilmesi kanımızca isabetli bir yaklaşımdır.
VI. Ek Kart Kullanımından Doğan Sorumluluk
Kredi kartı sözleşmeleri uygulamada kart çıkaran kuruluşlar ta-
rafından tek taraflı ve matbu form şeklinde düzenlenmekte, genellikle
kredi kartı başvurusu sırasında asıl kart hamili ve bazen de ek kart
hamili tarafından imzalanması suretiyle sözleşme tamamlanmakta-
dır. Bu nedenle kredi kartı sözleşmeleri katılmalı (iltihaki) sözleşme-
lerdendir.
64
Kredi kartı sözleşmelerinde kart çıkaran kuruluşların ek
63
Sebepsiz zenginleşmeden doğan sorumluluğun varlığı ancak ek kart hamilinin
taraf olmadığı bir kredi kartı sözleşmesine istinaden ve ek kart hamilinin herhangi
bir başvurusu bulunmadığı hallerde ek kart çıkarılması halinde kabul edilebilir.
Bkz. aşağıda IV- B. Ek Kart Hamilinin Ek Kart Kullanımına İlişkin Sorumluluğu.
64
6098 sayılı TBK’de bu tür sözleşme hükümleri genel işlem koşulları olarak nite-
lendirilmiştir. TBK’nin 20/1. maddesine göre “Genel işlem koşulları, bir sözleşme
yapılırken düzenleyenin, ileride çok sayıdaki benzer sözleşmede kullanmak ama-
cıyla, önceden, tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hüküm-
leridir. Bu koşulların, sözleşme metninde veya ekinde yer alması, kapsamı, yazı
türü ve şekli, nitelendirmede önem taşımaz”.Genel işlem koşulları TKHK’nın 5.
maddesinde “standart sözleşme” olarak nitelendirilerek, tüketici sözleşmelerinde
haksız şartların akıbeti düzenlenmiştir.