TBB Dergisi 114. Sayı

Havayolu ile Taşımalarda Bagajın Zıyaı veya Hasara Uğraması Nedeniyle Doğan ...

172

II. GÖREVLİ MAHKEME

Bagajın ziyaı veya hasara uğraması halinde taşıyıcıya karşı açıla-

cak sorumluluk davasının hangi mahkemenin görev alanına girdiği

hususu, Türk Sivil Havacılık Kanununda düzenlenmemiştir. Montreal

Konvansiyonunun 33’üncü maddesinin (4) numaralı paragrafı uyarın-

ca yargılamaya ilişkin usulî sorunlar, davanın açıldığı mahkemenin

hukukuna göre çözülür.

Türk Hukukunda görevli mahkemeye ilişkin düzenlemeler Hu-

kuk Muhakemeleri Kanununun 1’inci ve devamı maddelerinde hü-

küm altına alınmakla beraber Türk Sivil Havacılık Kanununun 106’ncı

maddesinde yapılan atıf gereğince görevli mahkemenin tespitinde

Türk Ticaret Kanunu hükümleri de önem arz eder. Taşıma işleri, Türk

Ticaret Kanununda düzenlendiğinden (6102 s. TTK m. 850 vd.), 6102

sayılı Türk Ticaret Kanununun 4’üncü maddesinde yer alan hüküm

gereğince, taşıma işlerinden doğan hukuk davaları ticari dava sayılır.

Dava olunan şeyin değer ve tutarına bakılmaksızın, ticari dava-

larda asliye ticaret mahkemesi görevlidir (6102 sayılı TTK m. 5). As-

liye ticaret mahkemesi bulunmayan yargı çevresinde ise sorumluluk

davası, “asliye ticaret mahkemesi” sıfatıyla, ticari davalara bakmakla

yetkili kılınan asliye hukuk mahkemesi tarafından görülür.

6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda asliye hukuk mahkemesi ile

asliye ticaret mahkemesi arasındaki ilişki işbölümü itirazı olarak ka-

bul edilmekteyken (6762 sayılı TTK m. 5/3); 6102 sayılı Türk Ticaret

Kanununda asliye ticaret mahkemesi ile asliye hukuk mahkemesi ve

diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki görev ilişkisi olarak düzen-

lenmiş ve bu durumda göreve ilişkin usul hükümlerinin uygulanaca-

ğına hükmedilmiştir (6102 sayılı TTK m. 5/3). Bu halde 6102 sayılı Türk

Ticaret Kanunun yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra

sorumluluk davasının asliye ticaret mahkemesi yerine asliye hukuk

mahkemesinde açılması halinde; görev artık dava şartı olduğundan

(6100 sayılı HMK m. 114/1), görevsizlik itirazı taraflarca yargılamanın

her safhasında ileri sürülebileceği gibi, mahkeme tarafından da re’sen

dikkate alınır

Rıza Ayhan/ Mehmet Özdamar/ Hayrettin Çağlar, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanu-