171 / 497
Havayolu ile Taşımalarda Bagajın Zıyaı veya Hasara Uğraması Nedeniyle Doğan ...
170
Bununla beraber zararın doğumundan sonra yapılan ve sorum-
luluğu daraltan anlaşmaların akıbeti hususunda, “Sorumsuzluk
Anlaşması”
67
başlığı altında yapılan açıklamalar burada da aynen ge-
çerlidir.
3. SORUMLULUK DAVASI
I. TARAFLARI
Bagajın ziyaı veya hasara uğraması halinde sorumluluk davasının
taraflarının kimler olacağı hususunda ne Türk Sivil Havacılık Kanu-
nunda ne de Montreal Konvansiyonunda bir düzenleme mevcur. Türk
Ticaret Kanununda da bu hususta bir düzenleme yer almadığından
sorumluluk davasının taraflarını tespit ederken genel hükümlerden
hareket edilmelidir.
A. Davacı
Bagajın ziyaı veya hasara uğraması nedeniyle sorumluluk davası
açma yetkisi öncelikle yolcuya aittir. Hava aracında hava taşıma söz-
leşmesine binaen taşınan ve uçuş personeli dışında kalan her canlı
insan yolcu sayılır
68
. Dolayısıyla, bir hizmet sözleşmesi gereği hava
aracında bulunan uçuş personeli veya hava aracına kaçak binmiş kim-
seler “yolcu” sayılmazlar
69
.
Türk Medeni Kanununun 599’uncu maddesi hükmü uyarınca so-
rumluluk davası açma hakkı mirasçılara intikal edeceğinden miras-
çılar, ölenin halefi sıfatıyla sorumluluk davası açabilirler veya açılmış
olan davaya devam edebilirler.
B. Davalı
Sorumluluk davası, öncelikle taşıma sözleşmesinin tarafı olan âkit
taşıyıcıya karşı açılabilir (TSHK m. 120). Taşımanın birbiri ardınca de-
ğişik taşıyıcılar tarafından yapıldığı mütevali taşımalarda ise kural
67
Bkz. § 2-III-C-1.
68
Tim Unmack, Civil Aviation: Standards and Liabilities, London, 1999, s. 248; Phi-
lepina Diederiks-Verschoor/ Vladimir Kopal; An Introduction to Space Law, Net-
herlands, 2008, s. 106; Bülent Sözer; “Milletlerarası Hava Taşımalarına İlişkin Ku-
rallar ve Uygulanma Şartları”; BATİDER, C. IX, S. 2, 1977, s. 396 (Milletlerarası).
69
MontrealComm./ Giemulla, Art.1, s. 20-21, p. 35; Kırman, s. 27.