205 / 497
Markanın Kullanılmaması Sebebiyle Hükümsüzlüğü
204
lenmez. Kullanmama, hükümsüzlük kararı verilinceye kadar, tescil-
den doğan hakları zedelemez.”
6
Kullanma zorunluluğu için belirlenen
bekleme süresi KHK m. 14’e göre beş yıldır. Ancak bu sürenin dol-
masından sonra kullanma zorunluluğuna uyulup uyulmadığı iddia
edilebilecektir. Bu süre içerisinde ise her halde sahibi lehine koruma
mutlaktır.
7
Markanın kullanılmamasının yaptırımı markanın korun-
maması değil, markanın iptalidir.
8
556 sayılı KHK’da bu zorunluluğun aranmasının nedeni, marka
hakkının sağladığı inhisari yetkilerdir.
9
Zira bu çerçevede marka hak-
kı sahibi marka olarak tescil edilen işaretin başkalarınca kullanılma-
sını yasaklama gibi olağanüstü yetkilere sahip olmaktadır. Bir başka
deyişle, marka olarak tescil edilen işaret, tescil ettiren kişinin tekeli-
ne tahsis edilmekte, topluma kapatılmaktadır. Bu yüzden markanın,
tescilden sonra sahibince gerçekten kullanıldığının denetlenmesinde
yarar vardır. Zira kullanma zorunluluğu aranmaması halinde, marka
sicili gözlerden uzak, kimsenin dokunmadığı ve belki de hiçbir zaman
kullanılmayacak işaretlerin deposu haline gelebilecektir.
10
Bundan
başka, marka sahibi, elde edeceği bir takım koruma ve ihtiyat amaçlı
markalarla ya markasına benzer tüm işaretleri adına tahsis ettirebile-
cek ya da tescil ettirdiği markanın ilgili olduğu mal veya hizmetlerin
kapsamını genişleterek mevcut markanın başkalarınca kullanılmasını
olanaksız hale getirebilecektir. İşte bu sakıncaların önlenebilmesinin
veya en aza indirgenebilmesinin yolu markanın kullanılması zorun-
luluğundan geçmektedir. Ayrıca bir başka açıdan bakıldığında, kul-
lanma zorunluluğunun varlığının yararı, markanın sahibince işlevi-
ne uygun halde kullanılabilmesinin sağlanmasıdır.
11
Gerçekten tescil
anında markanın önceden fiilen kullanılması yahut kullanmaya iliş-
kin niyetin varlığı aranmadığından, bu amaca ulaşmada en mantıklı
yöntem, markanın tescilden sonraki dönemde fiilen kullanılmasıdır.
12
6
Y. 11. HD. 26.11.2001 T,, 2001/6361 E., 2001/9286 K., Hamdi Yasaman, Marka
Hukuku,Cilt I, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2004, s.655
7
Bilgili,s.30, Meran, s.262
8
Meran, s.262
9
Tekinalp, s.423
10
Bilgili, s.30, Y. HGK. 09.02.2011 T., 2010/11-695 E., 2011/47 K, İstanbul Barosu
Dergisi, Cilt 86, Sayı 1, s.327
11
Bilgili, s.30
12
Yasaman, s.628