243 / 497
Türk Hukukunda Tebligata İlişkin Güncel Sorunlar ve Çözüm Önerileri
242
Uygulamada tebligat işlemlerine ilişkin pek çok sorun yaşanmak-
tadır. Bu sorunların temelinde toplumda tebligat algısının bulunma-
ması yatmaktadır. Bireyler, tebliğ evrakını kabul etmenin kendi aleyh-
lerine hüküm doğuracağına ilişkin bir genel kanıya sahiptir
10
. Her bir
spesifik tebligat sorunu tespit edilerek mevzuat değişikliği veya eğitim
faaliyetleri ile bu sorunlar çözülse dahi, bireylerdeki tebligat algısının
değiştirilmemesi, tebligata ilişkin başka sorunlara yol açacaktır. Bu
bağlamda, tebligat sorunlarını çözmede temel felsefe toplumdaki tebli-
gat algısını değiştirmek olmalıdır. Tebligatın muhatabın hukukî dinle-
nilme hakkını, bu bağlamda adil yargılanma hakkını gerçekleştirmek
için temel araç olduğu bilinci yaratılmalıdır. Tebligatın yapılması zo-
runluluğu topluma anlatılmalıdır. Tebligatta kamu otoritesinin gücü
uygulamaya geçmelidir.
Tebligata ilişkin sorunların kaynağı çok çeşitlidir. Bir kısım so-
runlar mevzuattan kaynaklanmaktadır. Ancak, temel sorun insan
faktöründe ortaya çıkmaktadır. Tebligat sürecine katılanlar kişilerden
kaynaklanan değişik sorunlar aşağıda tespit edilmeye ve çözüm öne-
risi sunulmaya çalışılacaktır. Ayrıca, çalışmadaki tespitler ülke içinde
yapılan tebligatlarla sınırlı olacaktır. Yabancı ülkelere tebligat yapılma-
sına ilişkin sorunlar kendine özgü kapsam ve içeriğe sahip olduğu için
bu çalışmada ele alınmayacaktır.
II. MEVZUATA İLİŞKİN SORUNLAR
A. GENEL OLARAK
Tebligata ilişkin temel düzenleme, 11.02.1959 tarihli ve 7201 sayı-
lı Tebligat Kanunu’dur. Bu Kanun’un uygulanmasına ilişkin usul ve
esaslar, 25.01.2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Tebligat Ka-
nununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ile düzenlenmiştir. Ayrıca,
19.01.2013 tarihli Resmi Gazete yayımlanan Elektronik Tebligat Yö-
netmeliği ile elektronik ortamda yapılacak tebligatlara ilişkin usul ve
esasları düzenlenmiştir
11
. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü,
10
Ruhi, s. 597.
11
Tüzükle düzenleme yapılmasının vatandaşlara daha fazla hukukî güvence sağlaya-
cağına ilişkin olarak bkz. Akil, s. 263. Ayrıca, Adliyeler sebebiyle Adalet Bakanlığı,
tebligat yetkisi sebebiyle Maliye Bakanlığı, PTT sebebiyle Ulaştırma Bakanlığı, Mer-
nis, muhtarlık, belediyeler sebebiyle İçişleri Bakanlığı, büyükelçilik ve konsolosluk-