353 / 497
Hukukî Şartlar Oluşmadan Verilmiş Olan Türk Vatandaşlığını Kazanma Kararının ...
352
vatandaşlığın iptali kararı bakımından bir süre getirilmemiş olduğu,
bunun da hukukî istikrarı zedeleyeceği belirtilmiştir.
18
Danıştay ka-
rarlarında ise ilgilinin hilesi ile idareyi aldatmasının sonucunda tesis
edilmiş işlemlerin her zaman geri alınabileceğine ilişkin bir süreklilik
söz konusudur
19
.
İlgilinin herhangi bir yalan beyanı ya da önemli hususları giz-
lemesi söz konusu olmaksızın, idarenin kendi yanılgısı sonucunda,
hukukî şartları yanlış değerlendirmiş olması ise, TVK’nın 40. maddesi
kapsamındadır.
20
Dolayısıyla sürenin de m. 40’daki koşullar değerlen-
dirilerek belirlenmesi ihtiyacı ortaya çıkmaktadır.
TVK’nın 40. maddesinin uygulanması açısından vatandaşlık ka-
zanma başvurusunda bulunanın yalan beyanı ya da önemli hususları
gizlemesi gibi koşullar aranmamaktadır. İlgilinin herhangi bir kusuru
olmasa da vatandaşlığı kazanmak için gerekli hukukî şartların eksik-
liği vatandaşlığı kazanma kararının geri alınması bakımından yeterli
olmaktadır.
Geri alma, hukuka aykırı bir idarî kararın yine idarenin alacağı bir
karar ile hukuk aleminden geçmişe yönelik olarak silinmesi, çıkarıl-
ması, bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılması anlamına gelmektedir.
21
Bu durumda, Türk vatandaşlığını tesis eden kararın, yine idarenin ka-
rarı ile hükümsüz hale gelmesi ve sanki hiç alınmamış sayılması ge-
rekecektir. Yani vatandaşlık kararı “doğurmuş olduğu ve doğuracağı
tüm sonuçları
22
” ile ortadan kalkacaktır.
TVK’nın 40. maddesi uyarınca geri alma kararının hangi andan
itibaren etki doğuracağı konusunda, Yönetmelik’in 66. maddesinde
düzenleme getirilmiş ve geri alınan kararın ilk karar tarihinden itiba-
18
Güngör, s. 168.
19
Şeref Gözübüyük/ Turgut Tan, İdare Hukuku, Turhan, 4. B., Ankara 2006, C. 1,
s. 516. Hile ile elde edilmiş olan işlemlerin her zaman geri alınabileceğine ilişkin
olarak R. Çağlayan, “İdarî İşlemlerin Geri Alınması Üzerine”,
Atatürk Üniversitesi
Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi
, C. IV, S. 1-2, 2000, s. 53.
20
Doğan, s. 198; Güngör, s. 169.
21
Turgut Tan, İdarî İşlemin Geri Alınması, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi Yayınları, Ankara, 1970, s. 5; Metin Günday, İdare Hukuku, 9. B., İmaj
Yayınevi, Ankara 2004, s. 157; Gözübüyük/ Tan, s. 509.
22
Günday, s. 157.