391 / 497
İtirazın İptali Davası-Tahsil Davası
390
mamaktadır.
İİK. mad. 67/I’e göre ise,
alacaklı,
itirazın tebliği tarihinden
itibaren bir sene içinde
itirazın iptali için mahkemeye başvurabilmekte-
dir. Açıkça görüldüğü gibi, İİK. mad. 78/II’deki bir yıllık sürenin baş-
langıcı
“ödeme emrinin tebliği”
olduğu halde, İİK. mad. 67/I’deki bir yıllık
sürenin başlangıcı -zorunlu olarak bu tarihten daha sonraki bir tarih
olan-
“itirazın alacaklıya tebliği tarihi”
dir. Birbirleri ile yakın ilişkisi olan
ve birbirleri ile çelişen bu iki hüküm nasıl uygulanacaktır?
Doktrin-
de
bu konuda iki görüş ileri sürülmüştür
. Birinci görüşe göre
50
her
iki hüküm kendi alanında ayrı ayrı uygulanmalıdır. Şöyle ki; itirazın
iptali davası, İİK. mad. 78/II’deki bir yıllık süre içinde açılmışsa, da-
vanın açılmasından itibaren, hükmün kesinleşmesine kadar geçecek
zaman, aynı fıkra hükmü uyarınca hesaba katılmayacağından, haciz
isteme hakkı düşmemiş olacak ve alacaklı ilâmı icraya vererek derhal
haciz isteminde bulunabilecektir. Ancak, alacaklı ilâm kesinleştikten
sonra icraya başvurur ve davanın açılmasına kadar geçmiş olan süre
ile, ilâmın kesinleşmesinden itibaren icraya konuluncaya kadar geçen
sürenin toplamı, İİK. mad. 78/II’deki bir yılı aşarsa, yahut alacaklı iti-
razın iptali davasını İİK. mad. 67/I’deki süre içinde olmakla beraber
İİK. mad. 78/II’ deki bir yıl dolduktan sonra açmış olursa, elde edeceği
itirazın iptali ilâmı ile takibe devam ve haciz isteyebilmesi için, İİK.
mad. 78/V gereğince, “yenileme isteminde” bulunması gerekir.
Buna karşın,
kanımızca
daha isabetli olan
diğer bir görüşe gö-
re
51
ise, İİK. mad. 67 daha yeni bir hükümdür. “Bir senelik süre”nin
başlangıcı olarak bu maddedeki husus yani “itirazın alacaklıya tebliği
tarihi” esas alınmalıdır. İİK. mad. 67’nin, İİK. mad. 78’e göre daha özel
bir hüküm olduğu da dikkate alınarak, İİK. mad. 78/II’yi, İİK. mad.
67’nin ışığında yorumlamalı ve dava hali için bir yıllık süreye başlan-
gıç olarak “itirazın alacaklıya tebliği tarihi” esas alınmalıdır.
IV-
İtirazı iptali davası, alacaklı tarafından, itirazın kendisine teb-
liğinden itibaren bir yıllık süre geçtikten sonra açılmışsa -bizim de ka-
tıldığımız-
bir görüşe göre
bu dava “
tahsil davası”
kabul edilmeli ve
dava sonunda -davacı haklı bulunursa- “
alacağın tahsiline
” karar veril-
melidir.
52
50
Çağa, T. agm. s:30, dipn. 28 – Aynı görüşte: Özkan, Y. age. s:191 vd
51
Postacıoğlu, İ. agm. s:967
52
Kuru, B. age. s: 291 - Postacıoğlu, İ. agm. (
BATİDER,
1978, C: IX, S:4, s: 967)- Dey-
nekli, A. /Kısa, S. age. s: 123- Özkan, Y. age. s:96 - Sunar, G. İcra Hukukunda İcra