42 / 497
TBB Dergisi 2014 (114)
Candan ALBAYRAK ZİNCİRLİOĞLU
41
leşme, bölünme ve tür değiştirme hallerinde iş ilişkilerinin geçmesi ile
sınırlı olmak üzere öncelikle uygulanma özelliğine sahiptir.
118
Birbiri ile çelişen iki farklı kanun hükmü aynı anda yürürlükte ol-
duğunda ve hangi hükmün öncelikle uygulanacağı konusunda norm-
lar hiyerarşisindeki sıra, genel kanun-özel kanun ilişkisi ya da önceki
kanun-sonraki kanun ilişkisi sorunu net bir şekilde çözemediğinde ve
bu iki hüküm arasında bir tercih yapmak gerektiğinde, kanunun genel
gerekçesine ve hazırlık çalışmalarına bakarak kanun koyucunun ama-
cını dikkate almak gerekmektedir.
119
Türk Ticaret Kanununun genel gerekçesine baktığımızda, TTK m.
178 ile ilgili genel gerekçe 55 ve genel gerekçe 114’te açıklama yapıldı-
ğını görüyoruz. Buna göre,
“Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme”
baş-
lıklı genel gerekçe 55’te,
“… alacaklıların korunması, birleşmeye, bölünmeye
ve tür değiştirmeye katılanların özel sorumlulukları ile iş ilişkilerinin geçmesi
yeni bir anlayışla ele alınmıştır”.
“Birleşme, Bölünme, Tür Değiştirme”
baş-
lıklı genel gerekçe 114’te,
“… Getirilen yeni hükümlerle sadece söz konusu
yapısal değişikliklerin güvenli, şeffaf ve basit bir işlemler zinciri içinde gerçek-
leşmeleri sağlanmakla kalınmamış, aynı zamanda, alacaklılar ve diğer hak ve
menfaat sahipleri de korunmuştur. Ayrıca işçilerin devralan şirkete geçişleri,
hakları ve sorumlulukları da ayrıntılı olarak düzenlenmiştir”
şeklinde açık-
lamalar yer almaktadır. Genel gerekçedeki açıklamalardan çıkarılacak
sonuç, kanun koyucunun TTK. m. 178 ile getirdiği düzenlemeleri bi-
linçli olarak yaptığıdır.
120
Ayrıca, TTK. m. 178 ile ilgili TBMM Adalet Komisyonu raporu
121
,
kanun koyucunun amacını genel gerekçeye kıyasla daha açık bir şekil-
de ortaya koymaktadır. Alt Komisyon tarafından TTK. m. 178 ile İş K.
m. 6 arasındaki ilişki ile ilgili olarak tespit edilen aşağıdaki hususlar,
Adalet Komisyonu tarafından yerinde görülerek aynen kabul edilmiş-
tir. Alt Komisyonda, tasarının 178. maddesinin görüşmelerinde 4857
sayılı İş Kanununun 6. maddesinin varlığı karşısında, bu maddeye ge-
rek olmadığı, bu maddenin gerekli olduğu sonucuna varılması duru-
118
Alp, Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 56; ayrıca bkz. Kuluçlu, s. 7-10; As-
tarlı, s. 85; Süzek, s. 202-203.
119
Alp, Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 56.
120
Alp, Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 56.
121
Yalvaç/Kaya, s. 427; TTK. m. 178 ile ilgili TBMM Adalet Komisyonu raporunun
eleştirisi için bkz. Ekmekçi, s.158-159.