37 / 497
İşyerinin Devrinde Türk Ticaret Kanunu ile İş Kanunu Hükümlerinin İş İlişkilerine Etkisi
36
ği için müteselsil sorumluluk söz konusu olmayacağından anlamsız
bir hüküm olarak nitelendirilmektedir.
99
TTK. m. 178/f.3 gereğince,
eski işveren (devreden) ile devralan, işçinin bölünmeden önce muac-
cel olmuş alacakları (yani tüm işçilik alacakları) ile iş sözleşmesinin
normal olarak sona ereceği veya işçinin itirazı sebebiyle sona erdiği
tarihe kadar geçen sürede muaccel olacak alacaklarından müteselsilen
sorumludur. TTK. m. 178; m.158/f.4 göndermesi nedeniyle birleşme ve
TTK m.190 göndermesi nedeniyle tür değiştirme halinde de uygula-
nacaktır. Devreden işverenin devirden sonraki işçilik alacaklarından
sorumluluğu, sadece kendi döneminde doğmuş ancak devirden sonra
iş sözleşmesinin sona erme tarihine kadar muaccel olmuş alacaklar
bakımındandır.
100
TTK. m. 178, birleşme, bölünme ve tür değiştirme
hallerinde geçerlidir ancak ticaret şirketlerinin tüm dönüşüm halle-
rine uygulanabilecek nitelikte değildir.
101
Yasa gerekçesinde de kabul
edildiği üzere, birleşme ve tam bölünme halinde katılan veya bölü-
nen şirket infisah edeceği, yani bir eski işveren ortada kalmayacağı,
tür değiştirmede ise işveren değişmediği için müteselsil sorumluluk
söz konusu olmayacaktır. Sadece kısmi bölünme halinde yani bölü-
nen şirketin bir kısım malvarlığı ve işyerlerini devredip varlığını ko-
ruması halinde bir eski işveren şirket söz konusu olacak ve müteselsil
sorumluluk uygulanabilecektir.
102
Buna karşılık TTK. m. 178/f.6 gere-
ğince, birleşen, tam bölünen veya tür değiştiren şirket bir şahıs şirketi
ise ortakların kişisel sorumlulukları esası uygulanacak, dönüşümden
önce şirket borçlarından dolayı sorumlu olan ortaklar, iş sözleşmesin-
den doğan ve devir gününe kadar muaccel olan borçlarla, iş sözleşme-
si normal olarak sona ermiş olsaydı muaccel hale gelecek olan veya
işçinin itirazı sebebiyle iş sözleşmesinin sona erdiği ana kadar doğa-
cak olan işçilik alacaklarından da katılınan, bölünme ile oluşturulan
veya tür değiştirip sermaye şirketi olan şirket ile birlikte müteselsilen
sorumlu olmaya devam ederler. Ortakların yeni oluşan şirkette ortak
olup olmamalarının müteselsil sorumluluğun uygulanması bakımın-
dan bir önemi bulunmamaktadır.
103
99
Mollamahmutoğlu/Astarlı, s. 251-252; Tunçomağ/Centel, s. 66.
100
Alp, Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 69.
101
Alp, Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 68; Astarlı, s. 99.
102
Mollamahmutoğlu/Astarlı, s. 251-252; Kaplan Senyen, s. 37.
103
Alp, Bölünme, Birleşme ve Tür Değiştirme, s. 68; Mollamahmutoğlu/Astarlı, s.
252.