sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Ömer ÖMEROĞLU

rindeki talep ve eleştirilere paralel olarak, şüpheli ve sanığın fizik kim-

lik tespiti düzenlenmiştir. CMK bünyesinde konunun düzenlenmesi

düşüncemizce son derece faydalı olmuştur. Çünkü, fiziki veriler adeta

zamana meydan okuyan, değişmez tespitler sunmaktadır. Bu tespitler

muhakemenin doğru yürütülmesini sağlayacaktır. Fizik kimlik tespi-

tinin faydaları ile beraber, özgürlüğü sınırlayıcı yönü de bulunmakta-

dır. Bu nedenle fizik kimlik tespiti yoluna gereklilik bulunmadıkça gi-

dilmemeli ve tedbir ölçülü kullanılmalıdır. Fizik kimlik tespitinin bir

tali muhakeme süreci olduğu göze alınarak, süreç ceza muhakemesi

kurallarına uygun yürütülmeli, sonuç bir kararla açıklanmalı ve karar

tebliği edilmelidir. CMK ve konuyla ilgili yönetmelikten doğan karar

merciinin savcı, hakim ya da mahkemeden hangisi olduğu yolunda-

ki çelişki giderilmeli, soruşturma safhasında savcının yetkili olduğu

ancak hakimden de bu konuda karar istenebileceği, kovuşturma saf-

hasında mahkemenin yetkili olduğu düzenlemesi yapılmalıdır. Fiziki

kimlik tespitine ilişkin verilerin kaydedilmesinin özel hayatın gizliliği

ve benzersiz olmak hakkıyla ilintisi göz önüne alınmalı, suç işlemedi-

ği anlaşılan ya da suç işlediği kanıtlanamayan ve bu nedenle masum

kabul edilen kişilere ilişkin kayıtların yok edilmesinde hassasiyet gös-

terilmelidir. PVSK bünyesinde yer alan gözaltına alınan şüphelilerin

parmak izinin alınması ve fotoğraflarının çekilerek kaydedilmesi ko-

nusunda kolluk birimlerine adeta mecburi yetki veren düzenleme kal-

dırılarak, konuyla ilgili CMK hükümlerine göre hareket edilmelidir.

Yine değerlendirmemize göre mağdur, suçtan zarar gören ve katılanın

da fizik kimlik tespitlerine olanak veren düzenlemeler CMK bünye-

sinde yapılmalıdır.

KAYNAKÇA

Ademoğlu İsmail, “Parmak izi”,

. Erişim Tarihi

28/11/2013).

Aksoy İpekçioğlu Pervin “Yakalama ve Gözaltına Alma Koruma Tedbirleri”,

Dokuz

Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi,

İzmir 2007, C.9, Özel Sayı, s.1215-1254.

Apiş Özge, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Şüpheli/Sanığın Beden Muayenesi ve

Vücudundan Örnek Alınması”,

Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuki

Araştırmalar Dergisi

, İstanbul 2012, C:18, S: 1, s.267-296.