sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Ömer ÖMEROĞLU

budur

. Mahkeme mahkumiyet halinde bu bilgilerin belirli bir süre

saklanabileceğini kabul etmektedir

. PVSK’nun 5. maddesi gereği,

CMK 81. maddesine dayalı olarak yapılan fizik kimliği tespiti sonra-

sında elde edilen parmak izi ve fotoğrafların kolluktaki sisteme kay-

dının yapılması gerekmektedir. Aynı kanun gereği bu kayıtların ilgi-

linin ölümünden itibaren on yıl ve her halde kayıt tarihinden itibaren

seksen yıl saklanması söz konusudur. Oysa CMK’nun 81. maddesi

hükmü beraat ve ceza verilmesine yer olmadığına ilişkin kararların

kesinleşmesiyle birlikte, fizik kimliğin tespitine ilişkin veri ve kayıtla-

rın yok edilmesi gerektiğini hükme bağlamaktadır. İki yasa arasındaki

bu çelişki giderilmelidir. Bununla birlikte, AİHM’nin kararları gereği,

CMK’nun düzenlemesinin esas alınması ve en azından beraat eden sa-

nıklara ilişkin veri ve kayıtların yok edilmesi uygun olacaktır.

Ceza muhakemesi bir işbirliği sürecidir. Katılanın ileri sürdüğü

deliller, muhakemenin seyrini değiştirebilir. Gerçek anlamda muha-

kemeye katılma yetkisi olmayan kişinin, sahte bir kimlikle yargıla-

maya dahil olduğunu varsayalım. Bu durum varsayımsal olarak bile

kabul edilemez görünmektedir. Muhakemeye katılmayı hak etmeyen

birinin öne sürdüğü delillerle, masum birinin mahkum olması da,

aynı biçimde kabulden uzaktır. Mağdurun ve suçtan zarar görenin de

doğru biçimde tespiti gereklidir. Oysa, CMK bünyesinde sadece şüp-

heli ve sanığın fizik kimliğinin tespitini düzenlemiştir. Maddi gerçe-

ğin bulunabilmesi için, CMK kapsamında mağdur, suçtan zarar gören

ve katılanın da fizik kimlik tespitine esas düzenlemelerin yapılması

gerektiğini düşünüyoruz.

Şüpheli ve sanığın fizik kimlik tespitine ilişkin düzenlemelerin

CMK bünyesinde yapılmasından sonra, PVSK kapsamında yapılan

değişiklikle kolluğa gözaltına alınan şüphelilerin ve gönüllü şüpheli-

lerinin parmak izlerinin alınması ve gözaltına alınan şüphelilerin fo-

toğraflarının kayıt altına alınması şeklinde fizik kimlik tespiti yetkisi

vermesi, düşüncemizce yerinde olmamıştır. PVSK’nun konuyla ilgili

M. Bedri Eryılmaz, , “Teşhis, Yer Gösterme, Adli Muayene, Beden Muayenesi,

Vücuttan Örnek Alınması, Moleküler Genetik İnceleme ve Fizik Kimliğin Tespiti”,

(

Tarihi 02.11.2013).

M. Bedri Eryılmaz, , “ 5681 Sayılı Kanun ile Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu’ndaki

(PVSK) Değişiklikler Sonrası Oluşan Yeni Durum: Bir Adım İleri İki Adım Geri”,

Ankara Barosu Dergisi ,

Ankara 2007, Y:65, S:3, s.72.