sayi115

Danıştay’ın Naklen Atamalarda “Aile Birliğinin Korunması Amacıyla Eş Durumunun...

182

Kamu hizmetinin kişi unsurunun büyük bir kısmını devlet me-

murları oluşturur. Dolayısıyla devlet memurlarının hukuki statüsü,

idarenin işleyişinde önemli bir etkendir. Devlet memurlarının nitelik-

leri, atanmaları, çalışma koşulları, memurluk statüsünün sona ermesi

gibi sebeplerin yanı sıra nakilleri de memurluk mesleğinin dolayısıyla

idarenin niteliğinin etkin bir göstergesidir. Devlet memurlarının han-

gi koşullarda görevlerinin ve yerlerinin değiştirilebileceği hususu yü-

rüttükleri kamu hizmetinin içeriğini doğrudan etkiler.

Maddi ve manevi getirilerinin yeterliliği tartışmaya açık olan dev-

let memurluğunu meslek olarak seçen, hayatını bu işe adayan bir kişi

için kötüye kullanılabilecek bir naklen atama yetkisi yıkım olabilir.

Kamu personel hukukunun uygulamaya yansıyan en büyük sorunu

naklen atamalardır. Zira mevzuatın yetersiz olması ve idareye geniş

takdir hakkı tanımış olmasından dolayı “naklen atamalardaki hukuka

aykırılıklar” adeta kanayan yara niteliğindedir.

Anayasa’nın 41. maddesinin 1. ve 2. fıkrası “Aile Türk toplumunun

temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet ailenin huzur ve

refahı ile ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğre-

timi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı

kurar” şeklindedir.

Devlet Memurları Kanunu’nun 72. maddesinin 2. fıkrası ise “Yeni-

den veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda aile biriminin

muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinas-

yon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, ata-

maya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76. maddelerde belir-

tilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya

tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması

ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bu-

lunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, personele eşinin görev süresi

ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.” şeklindedir.

Aile birliğinin korunması ilkesi, sosyal ve ekonomik hak ve ödevle-

rin en önemlilerinden bir tanesidir. Devlet Memurları Kanunu madde

72/2’de sözü edilen hüküm eşi arzu ettiği takdirde aynı yerde çalışma-

sına dolayısıyla aile birliğini korumaya matuftur. Bu önemine binaen

Anayasanın 41.maddesi Devlete, aile birliğini korumak, huzur ve refa-