sayi115

Danıştay’ın Naklen Atamalarda “Aile Birliğinin Korunması Amacıyla Eş Durumunun...

184

tirme suretiyle atama” dan söz edilmekte, 74.maddesinde “Memur-

ların bir kurumdan diğerine nakilleri”nden bahsedilmekte, 76.mad-

desinde de “Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin

değiştirilmesi”nde uygulanacak ilkeler gösterilirken, aynı maddenin

ilk fıkrasında “naklen atayabilirler” sözcüklerine de yer verildiği gö-

rülmektedir. Ayrıca, “Bulundukları yerden başka yerlerdeki görevlere

nakledilen” memurların aylıklarının veriliş şeklini düzenleyen Devlet

Memurları Kanunu’nun 169.maddesinde de “görev yeri değiştirilen”

memurlardan söz edildiği de göz önünde tutulacak olursa, hukuk di-

limizde aynı kurumu ifade eden sözcüklerin seçimi ve kullanılmasın-

da ortak bir yol izlenmediği kolayca anlaşılmaktadır.

Bu bağlamda

adı geçen terimleri eş anlamlı olarak belirtmek gerekir. Naklen atama,

“yer ve görev değişikliği” olarak anlaşılmalıdır.

Bütün idarî faaliyetlerde ve bu faaliyetlerin yerine getirilmesi ama-

cıyla yapılan bütün idarî işlemlerde amaç kamu hizmetidir. Yani bu

gibi işlemlerle de varılması düşünülen hedef kamu hizmetinin naklen

atanılan yerde daha rasyonel ve daha verimli olarak yerine getirileceği

inancıdır

. Naklen atamalara memurun üst makamlara hazırlanması,

kurum ve dairelerde belirli birimlerde yığılmaları düzenlemek, tatmin

ve ödüllendirme veya başka gerekçelerle başvurulabilir. Naklen atama

hizmet yararına düşünülen bir kurum olduğuna göre, bu amaçla tesis

edilen bir işlem memuru cezalandırma amacına yönelik bir müeyyide

olarak görülmemeli, kamu hizmetini ön planda tutan bir araç olarak

görülmelidir. Ancak en tehlikeli kullanım naklen atamaların cezaya,

bir idari yaptırıma dönüşmesidir ve bunun örnekleri de azımsanma-

yacak derecededir.

Bu açıklamalardan sonra naklin tanımını yapmak gerekirse na-

kil, ilke olarak, kamu hizmetinin iyi işlemesi, idarenin fonksiyonla-

rını rasyonel ve verimli olarak yerine getirmesi için başvurulması

gereken idarî bir işlemdir. Devlet memurlarının aynı hizmet örgütü

Mustafa Avcı, “Devlet Memurlarının Naklen Atanmasında İdarenin Takdir Yetki-

si”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir,

2002 ,s.37.

Can (1981): s.96.

Yücel Oğurlu, “Danıştay Kararlarından Örneklerle Naklen Atamalar Sorunu”,

Kamu Personeli Sorunları İdare Hukuku Sempozyumu, Anadolu Üniversitesi

Hukuk Fakültesi Yayınları, Eskişehir, 2003, s.153.