sayi115

TBB Dergisi 2014 (115)

Abdullah KARABOYACI

237

konusu cezanın uygulanabilmesi için bilgi isteme yazısında, bu yazıya

cevap verilmemesi veya eksik cevap verilmesi hainde VUK’ta öngö-

rülen cezaların uygulanacağının belirtilmiş olması gerekmektedir

108

Bilgi toplama, vergi idaresi tarafından son zamanlarda yoğun ola-

rak kullanılan denetim araçlarından birisidir. Henüz başlangıç aşa-

masında olsa da bu bilgiler, çeşitli çapraz kontrollere tabi tutulmakta

ve bu şekilde belirlenen riskli mükellef veya işlemlere yönelik olarak

diğer denetim araçları kullanılmaktadır

109

. Bilgi toplama, vergi ince-

lemelerinin verimli ve başarılı olması için çok önemli bir fonksiyona

sahiptir. Vergi inceleme elemanları tarafından diğer mükelleflerden,

bankalardan ya da çeşitli kamu kurumlarından elde edilen bilgiler

mükelleflerin defter ve belgeleri ile karşılaştırılmakta ve çoğu zaman

bu bilgiler sayesinde beyan dışı bırakılmış gelirlere ulaşılmaktadır. Bu

bakımdan bilgi toplama müessesenin doğru çalışması diğer denetim

yöntemlerinin de başarılı sonuçlar vermesi ve sonuç olarak vergilen-

dirilmemiş gelirlerin ortaya çıkarılmasına katkı sağlayacaktır. Ancak

şüphesiz ki, hem bu yöntemin hem de diğer yöntemlerin hukuk kural-

larına uygun olarak kullanılması gerekir.

4. Sonuç

Kamu harcamalarının temel finansman bileşenlerinden birisi olan

vergiler, kişiler açısından çoğu zaman bir maliyet unsuru olarak gö-

rülür. Bu durumun doğal bir sonucu olarak da elde edilen gelirin bir

kısmının vergilendirilmesini önlemek için çeşitli yollara başvurulur.

Bunların bir kısmında kanunların tanıdığı imkânlardan faydalanıl-

ması söz konusu iken; bir kısmında ise kanunlarda öngörülenlere ay-

kırı olarak hareket edilmektedir.

Mükellefler tarafından mali bir yük olarak kabul edilen vergile-

re karşı bir takım tepkiler verilebilmektedir

110

. Olumlu anlamda gö-

108

Gürol Ürel, Güncel Vergi Usul Kanunu Uygulaması, 2. Baskı, Ankara: Maliye ve

Hukuk Yayınları, 2007, s.294.

109

Son dönemde uygulamaya konulan Önceden Hazırlanmış Kira Beyanname Sis-

temi bu konuya verilebilecek örneklerden birisidir. Gelir İdaresi Başkanlığı, ban-

kalar, posta idaresi, belediyeler, vb. kurum ve kuruluşlardan temin ettiği bilgileri

analiz etmekte ve kira geliri elde eden kişilerin beyannamelerini taslak halinde

hazırlayarak onların onayına sunmaktadır.

110

Taşkın, s.87.