sayi115

DANIŞTAY KARARLARI IŞIĞINDA

VERGİ HUKUKUNDA İKTİSADİ,

TİCARİ VE TEKNİK İCAPLAR

ECONOMIC, COMMERCIAL AND TECHNICAL REQUIREMENTS

IN TAX LAW IN THE LIGHT OF THE DECISIONS

OF THE COUNCIL OF STATE

Cihat ÖNER

Özet:

Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 3’üncü maddesi ile ispat

yükünde ana kural olarak belirlediği iktisadi, ticari ve teknik icaplara

uygunluk, vergi hukuku tartışmalarında sadece bu yükü tersine çevi-

ren bir olgu olarak ele alınmaktadır. Yazında kuralın içeriği ve kapsa-

mına ilişkin tartışmalara yeterince yer verilmediği, konunun Danıştay

kararlarına atıf yapılarak açıklanmaya çalışıldığı gözlenmektedir. Bu

nedenle çalışma ilk olarak Danıştay kararlarından elde edilen olgu-

ların belli bir sistematikte irdelenmesini amaçlamaktadır. İncelenen

kararlar, alım-satımlarda, kullanılan belgelerin geçerliliğinde, üretim

sürecinde, alacak-borç ilişkilerinde, işlemlerinin şekil şartlarında, ver-

gi kolaylıklarından yararlanmada ve faaliyetin niteliğinde olmak üze-

re çeşitli başlıklar altında sınıflandırılmıştır.

Anahtar Kelimler:

İktisadi, ticari ve teknik icaplar, normal ve

mutat durum, ispat yükü, resen araştırma ilkesi.

Abstract:

The compliance with the economic, commercial and

technical requirements which were determined as the main rule of

the burden of proof in the Article 3 of the Tax Procedural Code (TPL)

has been handled only as a phenomenon in the tax law discussions

that reverses this burden. It is observed that the debates on the

nature and scope of the rules have not been provided sufficiently

in the literature; the subject is tried to be explained by referring to

the Council of State’s decisions. Therefore, this research primarily

aims at systematically analysing the data obtained from the Council

of State’s decisions. The examined decisions are categorized under

the headings of purchase-sales relations, validity of the used docu-

ments’, the production process, the asset-liability relationships, for-

mal requirements of the operations, benefiting from tax allowances

and the nature of the activities.

Keywords:

Economical, commercial and technical require-

ments, normal and usual case, the burden of proof, the principle of

ex officio inquiry.

Yrd. Doç. Dr., Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Anabilim Dalı

Öğretim Üyesi.