296 / 449
TBB Dergisi 2016 (116)
Mustafa ŞAHİN
295
sinde “teorik” olarak bir sorun yoktur
6
. Bu davalarda genel olarak da-
vacı, “hakkı ihlal edilen, edilecek veya edilmekte olan eser sahibi ve/
veya bağlantılı hak sahipleri”dir
7
. Ne var ki, bu çalışmanın da esasını
teşkil eden, FSEK’teki hak sahiplerinin haklarını bir “meslek birliği-
ne devretmeleri” hali için öngörülen düzenleme, ortaya çıkabilecek
sorunların çözümüne ilişkin görüşlerin değerlendirilmesini zorunlu
kılmaktadır.
I. MESLEK BİRLİKLERİNİN FİKİR VE SANAT ESERLERİ
HUKUKUNDAKİ YERİ
Meslek birlikleri, özellikle, ekonomik anlamda zayıf olan fikri hak
sahiplerinin örgütlenmesi ve korunması anlamında önemli faydalar
sağlayabilecek birliklerdir
8
. Kanun Koyucu’nun, hükümetin bizatihi
takip etmesini önerecek kadar önem verdiği konulardan birisi olma-
sına karşın
9
, 1983 yılındaki değişikliğe kadar Türkiye’de meslek bir-
liklerine gereken önem verilmemiştir
10
. Her ne kadar bu alanda yapı-
lan monografik çalışmaların ilk örnekleri 1979’lu yıllarda karşımıza
çıkıyor olsa da
11
bu tarihlerin ardından uzun süre bu tarz yayınların
yapılmadığını, aynı şekilde meslek birliklerine ilişkin gelişmelerin de
bu gelişmelere paralel olarak son yıllarda daha çok önem kazandığını
görmekteyiz
12
.
6
Arıdemir Genç, s. 174.
7
Hak sahibinin ölümü hali, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ve müşterek eser
sahipliği hallerindeki istisna olmak üzere, taraf olma durumları bu çalışmada
incelenmemiştir.
8
N. Şafak Erel: Türk Fikir ve Sanat Hukuku, B. 3, Yetkin Yayınları, Ankara, 2009, s.
127.
9
Nuşin Ayiter, Hukukta Fikir ve Sanat Ürünleri, B. 2, Ankara 1981, s. 186.
10
İlhami Güneş, Son Yasal Düzenlemelerle Uygulamada Fikir ve Sanat Eserleri
Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2008, s. 165, ERDEM, Bahadır: “Fikri Hakların
Korunmasına Uygulanacak Hukuk”, I. İstanbul Fikri Mülkiyet Hukuku Sempoz-
yumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2005, s. 173.
11
Bakınız: Ünal Tekinalp: “Eser sahipleri mesleki birlikleri”, BATİDER, C.10, S.1,
1979, s. 67-96 ve Akar Öçal: “İsviçre’de Mesleki Birliklerin Hukuki Yapıları ve
Birlik Özgürlüğü”,
Eskişehir İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Dergisi,
S. 2, 1979, s.
270-278.
12
Hamdi Pınar, Müzik Eserleri Üzerindeki Telif Hakları ve Uluslararası Uygula-
malar (Alman, ABD ve Türk Hukukunun Karşılaştırmalı İncelenmesi ve AB’de
Güncel Gelişmeler), İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 2007-12, İstanbul 2007, s.
111.