299 / 449
Umuma Açık Mahallerde Eser, İcra, Fonogram, Yapım ve Yayınların Kullanılmasına ...
298
likleri aracılığı ile talep edebilirler
” şeklindeki düzenleme değişmiş ve hak
sahiplerinin FSEK 41. Maddesinin 12. Fıkrasına dayanan taleplerini
“… yetki verdikleri meslek birlikleri aracılığı ile talep edebilecek
”leri hükmü
kalmıştır. Bu haliyle hüküm, -her ne kadar bir meslek birliğinin temel
işlevi eser sahiplerinin ekonomik haklarının karşılığı olan ücretlerini
takip etmek olsa da
17
-, hak sahiplerinin haklarını tek başlarına talep
edebilecekleri gibi eğer isterlerse meslek birlikleri aracılığı ile de talep
edebileceklerini
tartışmaya yer olmayacak bir biçimde düzenlemektedir.
Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararından önceki haliyle maddede
aslında hak sahiplerinin usul hukuku anlamında “davayı takip yetki-
sini
18
” meslek birliklerine devretmiş oldukları görülmektedir
19
. Davayı
takip yetkisi, hukukumuzda nadir görülmekle birlikte davada “taraf-
lara ilişkin dava şartları” arasında sayılmakta
20
ve bu hallerde, hak sa-
hibi, davayı kendisi takip etmek yerine, yasal olarak belirlenmiş kişi
veya kurumlara davayı takip yetkilerini devretmektedirler
21
. Diğer
bir deyişle, hukuki ilişki çerçevesinde, taraf olmayan üçüncü şahısla-
rın davayı takip etmeleri söz konusudur
22
. Bu durumlarda, yasanın
ve uyuşmazlık doğmadan önce tarafların belirlemiş olduğu hükümler
çerçevesinde davayı “takip” yetkilerini devretmeleri söz konusudur
23
.
FSEK m. 42/A maddesinin yedinci fıkra hükmü, kanunda belirtilen
hallerde hakların takibinin yetki belgesi esaslarına göre yapılacağını
hükme bağlamaktadır
24
.
alan “ancak” sözcüğünün iptaline karar verilmiştir. Bu sözcüğün iptali tümceye,
kişilerin haklarını meslek birliğinin aracılığı olmadan aramalarına olanak verecek
bir anlam ve içerik kazandırmadığından tümcenin…” “tamamının iptali gerektiği
düşüncesiyle çoğunluk görüşüne katılmadıklarını…” belirtmektedirler.
17
Beşiroğlu, s. 319.
18
“Hakkın Devri” sorunu hakkında bkz. Tekinalp, s. 257.
19
“Davayı Takip Yetkisi” konusunda detaylı bilgi için ayrıca bkz. Hakan Pekcanıtez
/ Oğuz Atalay / Muhammet Özekes, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümleri-
ne Göre Medeni Usul Hukuku, Yetkin Yayınları, B. 11, Ankara 2011, s. 210 vd.
20
Baki Kuru, Ramazan Arslan, Ejder Yılmaz: Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı
(6100 Sayılı HMK’na Göre Yeniden Yazılmış), B.22, Yetkin Yayınları, Ankara 2011,
s. 260.
21
Hamdi Yasaman, Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2012,
448.
22
Pekcanıtez / Atalay / Özekes, s. 210.
23
Dilek Karakuzu Baytan, Fikir Mülkiyeti Hukuku, Beta Yayımevi, İstanbul 2005, s.
291, 292.
24
Fırat Öztan, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 2008, s. 518.