248 / 421
TBB Dergisi 2015 (118)
Oğuz POLAT / Evin GÜLDOĞAN
247
Hakim çocuğun anneye mi babaya mı bırakılacağına karar verir-
ken çocuğun yüksek yararı ilkesi doğrultusunda hareket eder. Hakim
bu amaçla 4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargı-
lama Usullerine Dair Kanun’un 5’inci maddesi hükmü gereğince mah-
keme bünyesinde bulunan uzmanlardan görüş alabileceği gibi taraflar
da Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 293’üncü maddesi kapsamında
mahkemeye uzman görüşü sunabilir. Dosyanın özelliğine göre, psiki-
yatrist, psikolog, pedagog, sosyal çalışmacı ve adli tıp uzmanı gibi fark-
lı disiplinlere mensup uzmanlardan görüş alınması gerekli olabilir.
Çocuğun Yüksek Menfaati Açısından Yapılan Değerlendirme ve
Dikkate Alınan Etkenler
Uzmanlar tarafından yapılan ve mahkemenin takdirine sunulan
değerlendirmelerde dikkate alınan başlıca etkenleri izleyen şekilde sı-
ralamak mümkündür (Taşkın, 2006):
• Çocuğun yaşı
• Tarafların çocuğa yönelik geçmiş davranışları
• Tarafların çocuğa bakma açısından uygun özelliklere sahip olması
• Çocuğun alıştığı ortamın korunması
• Varsa kardeşlerin ayrılmaması
• Çocuğa iyi bir aile ortamı sağlanması
• Çocuğun diğer tarafla kişisel ilişkisinin gözetilecek olması
• Çocuğun görüşü
Dosyaların özelliğine göre bu etkenlerden bir tanesi belirleyici ko-
numda olabileceği gibi birçok etkenin bir arada değerlendirilmesi de
gerekebilecektir.
Değerlendirme yapmak amacıyla uzmanların yaşının elvermesi
halinde çocukla bizzat görüşerek gelişimsel düzeyini, olayları kavra-
yış biçimini, psikolojik durumunu, sosyal durumunu ve anne ve ba-
basıyla olan ilişki örüntülerini incelemesi gerekmektedir. Bu noktada
unutulmaması gereken boyut çocuğun henüz idrak yaşında olmama-
sının uzmanlar tarafından değerlendirmeye alınmasına engel olma-
yacağıdır. Tam tersine idrak yaşına varmamış olan, kendilerini sınırlı
şekilde ifade edebilen çocuklar ebeveynleri ya da diğer menfaat sahip-