TBB Dergisi 118.Sayı

TBB Dergisi 2015 (118)

M. Tarık GÜLERYÜZ

341

şilik haklarına aykırı sözleşmelerinin geçersiz olacağı TBK’da (m.27)

açıkça düzenlenmiştir. Yine, kişilik hakları bağlamında MK m.23/2

hükmü de, bir kişinin özgürlüklerinden vazgeçmesini veya onları hu-

kuka ya da ahlaka aykırı olarak sınırlamasını açıkça yasaklamaktadır.

Dar anlamda emredici norm niteleğindeki anılan hükümlere aykırılı-

ğın yaptırımı da geçersizliktir. Ayrıca, birçok hukuk düzeninin aksi-

ne, Türk hukukunda rekabet yasağı sözleşmelerinin geçerli olabilmesi,

karşı edim şartına bağlanmamıştır.

Bu durum da, mutlak ve genel

nitelikteki rekabet yasağı kayıtlarının geçersizlik yaptırımına tabi ol-

ması açısından başka bir gerekçe oluşturmaktadır.

Öte yandan işverenin mutlak ve genel nitelikteki bir rekabet ya-

sağı sözleşmesi akdetmesinde, korunması gereken haklı bir menfaati

bulunmamaktadır. Zira aksinin kabulü durumunda, temelde işçi ile

işveren menfaatinin dengelenmesi amacı yatan rekabet yasağı söz-

leşmesini düzenleyen ve sınırlayan normatif düzenlemelerin ve yargı

içtihatlarının varlık sebebi de ortadan kalkacaktır. Dahası, mutlak ve

genel nitelikteki rekabet yasağı sözleşmelerin doğrudan geçersizlik

yaptırımına tabi tutulmak yerine TBK m.445/2 hükmü uyarınca sınır-

landırılması ihtimalinin mahkemelerin iş yüklerinin arttırması sonu-

cunu doğuracağı açıktır. Zira bu ihtimalde, işverenler

“en kötü ihtimalde

hâkim rekabet yasağı kaydını kanuni sınırlara indirir ve geçersizlik yaptırımı-

na tabi olmaz”

saiki ile hareket ederek rekabet yasağı kayıtlarını genel

ve mutlak olarak düzenleme seçeneğine başvuracaklardır.

Esasen, savunduğumuz bu görüş her ne kadar 818 sayılı EBK dö-

nemindeki Yargıtay uygulaması olan

“ya hep ya hiç”

anlayışını yansıtsa

da, kanaatimizce mutlak ve genel nitelikteki rekabet yasağı kayıtları-

na ilişkin anılan Yargıtay uygulamasının devam ettirilerek, söz konu-

su kayıtların geçersizlik yaptırımına tabi tutulması isabetli olacaktır.

V. SONUÇ

Rekabet yasağı sözleşmelerine ilişkin, temelde işveren menfaati-

ni korumayı amaçlayan rekabet yasağı ve işçinin çalışma özgürlüğü

arasında denge kurmaya çalışan normatif düzenlemeler, rekabet ya-

Taşkent/Kabakçı, “Rekabet Yasağı Sözleşmesi”, s. 36; Süzek, “Yeni Türk Borçlar

Kanunu Çerçevesinde İşçinin Rekabet Etmeme Borcu”, s.462.