TBB Dergisi 118.Sayı

TBB Dergisi 2015 (118)

İslam Safa KAYA

355

maddesinde,

yürürlük için en az altı devletin protokolü onaylamış

olması koşulu getirilmiştir. Bu hüküm doğrultusunda, 1994’te düzen-

lenen protokol, 2011’de Suriye’nin de onayının ardından yürürlüğe

girmiştir.

Offshore Protokolü’nün kapsamına katı, sıvı ve gaz olmak üzere

tüm formlardaki mineral kaynakların araştırılması ve işletilmesine

yönelik olarak tesis edilen sabit ve yüzer platformlar ile bunların mü-

temmim cüzleri, kargolama amaçlı gemiler, sondaj ve üretim üniteleri,

yükleme terminalleri, boru hatları ve bunların aparatları girmektedir.

Protokol, taraf devletlere kıta sahanlığında, deniz yatağında ve

altında, kıyı bölgesinde ve iç sularda geniş yetkiler tanımış olup, 1.

maddesiyle bu faaliyetlerin kapsamını da belirleyerek önemli düzey-

de araştırma ve işletme hakkı sağlamıştır. Protokolün uygulanma ala-

nının kıta sahanlığı olduğu ifade edilirken, esasında bu protokolün

Akdeniz’in tamamı için cari olduğunu söylenmiş olmaktadır. Zira,

Akdeniz Bölgesi’nde 200 milin ötesinde bir kıyı uzaklık mesafesi olan

iki devlet veya ada sahili bulunmamaktadır. Protokolde dikkat çeken

bir diğer husus ise, başta doğu kısmı olmak üzere Akdeniz’de yaşanan

deniz alanları sınırlandırma uyuşmazlıklarına doğrudan etki edecek

herhangi bir hüküm getirilmemiş olmasıdır. Zira, sınırlandırma konu-

sundaki uyuşmazlıklar halen devam etmekte olup, kalıcı bir çözüme

varamamış olan ve daha çok politik bir sorun haline dönüşen bu ko-

nuda haksız bir sonucun ortaya çıkması istenmemiştir.

Protokolün 1. maddesinde, operatör kavramının neye işaret etti-

ği de izah edilmiştir. Buna göre operatör, sadece offshore faaliyetleri

yürüten lisans sahibi veya alt yüklenici değil aynı zamanda herhangi

bir resmi yetkisi olmamasına karşın fiilen bu faaliyetleri yürüten tüzel

kişidir.

, (Erişim Tarihi:

20.10.2014)

Protokol için bkz.

of-the-mediterranean-sea-against-pollution-resulting-from-exploration-and-

exploitation-of-the-continental-shelf-and-the-seabed-and-its-subsoil/ , (ErişimTa-

rihi: 20.10.2014)

(Erişim Tarihi: 20.10.2014)

Raftopoulos,

Id=4&ArticleId=29&Article=Sustainable-Governance , (Erişim Tarihi: 20.10.2014)