357 / 421
Offshore Petrol Platformlarının Uluslararası Hukuktaki Yeri
356
Protokolün 3. maddesine bakıldığında, taraf devletlere çeşitli ön-
lemleri alma yükümlülüğü getirildiği görülmektedir. Buna göre taraf
devletler, bölgedeki offshore faaliyetlerden doğacak her türlü kirliliği
önleme, azaltma, mücadele etme ve kontrol altında tutma yükümlülü-
ğündedir. Bu önlemleri alırken de çevresel amaç doğrultusunda hare-
ket ederek en iyi ve en elverişli teknolojiyi kullanmak zorundadır.
Protokolün 4. maddesinde ise izin sistemi detaylandırılmıştır.
Maddeye göre, herhangi bir offshore yapı inşaası da dahil olmak üzere
tüm faaliyetler için ilgili taraf devletten yazılı izin alınması şarttır. Ta-
raf devlet de bu izin talebi sonrasında ilgilinin uluslararası standart-
lara ve uygulamalara göre bu faaliyeti yapabilecek teknik yeterliliği-
nin ve ekonomik kapasitesinin olup olmadığını, faaliyetin çevreye bir
zarar verip vermeyeceğini dikkatle incelemek ve bu konularda yeterli
bulmadığı talepleri reddetmekle yükümlüdür.
9. maddede, Protokolün Ek-1 ve Ek-2 düzenlemesine atıfta bulunu-
larak zararlı ve zehirli maddelere ilişkin izin sistemi tanımlanmıştır.
Buna göre, offshore aktivitelerinden meydana gelen ve Ek-1’de mevcut
olan listedeki maddeler tamamen yasaklanmıştır. Yani, bu maddelere
ilişkin izin söz konusu değildir. Ek-2’deki maddeler ise ayrıca alınması
gereken özel izine tabi tutulmuştur. Bu iki listede yer almayan, ancak
yine de zararlı veya zehirli olarak nitelendirilebilecek diğer maddeler
ise genel izin hükümleri dahilindedir.
Protokolün 10. maddesinde, offshore yapılardan ortaya çıkan ve
çevre kirliliğine sebebiyet verecek olan petrol, petrol karışımı mater-
yaller ve sondaj sıvı ve çelik malzemelerinin, taraf devletlerce belir-
lenecek ortak standartlar doğrultusunda bertaraf edilmesi gerektiği
belirtilmiş ve bu husus teknik anlamda detaylandırılmıştır.
15. madde, güvenlik önlemlerini içermektedir. Taraf devletler, yet-
kisi altında olan bölgelerde gerçekleştirilen offshore faaliyetlerindeki
düzenleme, yerleştirme, inşaa etme, ekipman ve işaretlerin uygunluğu
konusundaki güvenlik önemlerinin alındığından emin olma yüküm-
lülüğü altındadır.
Protokolün 16. maddesinde, offshore operatörünün beklenmedik
kazalardan kaynaklanan kirliliğe karşı bir planının hazırda var olma-