TBB Dergisi 118.Sayı

TBB Dergisi 2015 (118)

İslam Safa KAYA

357

sı gerektiği ve bu planın da Akdeniz Aciliyet Protokolü’ne

(Mediter-

ranean Emergency Protocol) uygunluk taşımasının şart olduğu ifade

edilmektedir.

Yapıların ortadan kaldırılması başlıklı 20. maddede ise, operatö-

rün, artık terk edilerek kullanılmayan offshore yapıları yetkili ulusla-

rarası organizasyonun ortaya koyduğu esasları dikkate alarak ortadan

kaldırması gerektiği ifade edilmiştir. Bu ilgili bölgedeki seyir güvenli-

ği için şart koşulan bir yükümlülüktür. Maddede geçen yetkili ulusla-

rarası organizasyon ifadesinden kastedilenin de IMO olduğu söylene-

bilir. Zira, IMO’nun bu esasları ortaya koyan düzenlemesi mevcuttur.

Protokolün 21. maddesinde özel koruma altında olan alanlara iliş-

kin hüküm getirilmiştir. Buna göre, Akdeniz’deki özel koruma altın-

da olan alanlara ilişkin offshore faaliyet izni verecek olan yetkili taraf

devlet, bu izini daha sıkı şartlara tabi tutmalı ve hatta bazı aktiviteleri

sınırlandırmalıdır. Bunu yaparken de uluslararası hukukun çizdiği

çerçeve içerisinde kalmalıdır.

Her ne kadar devletçi bir yaklaşımı esas alarak birtakım eksiklik-

ler taşıyor olsa da bu Protokol, Akdeniz’deki offshore faaliyetlerinin

sürdürülebilir gelişimi açısından uygulanabilir bölgesel idare sistemi-

ni getiren ilk düzenlemedir. Ancak uygulamaya da bakılarak çeşitli

açılardan yeniden değerlendirilmesi gerektiği de söylenebilir. Bu saye-

de gelişen offshore petrol ve doğalgaz faaliyetlerinin en başından en

sonuna kadar geçen sürede mevcut tespitlere ilaveten yeni bakış açıla-

rı da getirilmiş olacaktır. Bu değerlendirme yapılırken iki temel aşama

esas alınmalıdır. Birincisi, sismik tarama sürecidir. Özellikle, teknolo-

jik gelişmelere rağmen sismik araştırma esnasında ortaya çıkan gürül-

tü, deniz memelileri için oldukça önemli ve kronikleşmiş bir kirliliktir.

Bunun dışında, daha birçok bilinmeyen olumsuz etkisinin olduğu da

ifade edilebilir. İkinci olarak dikkate alınması gereken konu ise birinci

aşamada gerçekleştirilenler doğrultusunda mevcut offshore yapıları-

nın da yeniden dizayn edilmesidir. Ancak bu konuda atılacak adımla-

rın daha harmonize bir yönetim ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Protokol metni için bkz.

mer.html , (Erişim Tarihi: 24.10.2014)

Düzenleme için bkz.

(Erişim Tarihi: 24.10.2014)